-Thưa đồng chí Đại sứ, đồng chí đánh giá như thế nào về ý nghĩa của việc hơn 4.000 người dân Lào sinh sống lâu đời tại vùng biên giới Việt - Lào, mới đây đã được Chủ tịch nước Việt Nam công nhận là công dân Việt Nam?

Tôi cho rằng vấn đề này có một ý nghĩa hết sức sâu sắc, cả về phương diện nhân văn, chính trị và quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai nước, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến quyền lợi, đời sống và tương lai của đồng bào ở khu vực biên giới. Việc công nhận này giúp bà con có đầy đủ quyền lợi hợp pháp của công dân, từ tiếp cận y tế, giáo dục, an sinh xã hội đến quyền tham gia xây dựng và phát triển cộng đồng.

Đây cũng là minh chứng sinh động cho tình đoàn kết đặc biệt Lào - Việt Nam. Bà con vốn có nguồn gốc, văn hóa và lịch sử gắn bó với cả hai dân tộc. Chính sách này vừa tạo điều kiện ổn định cuộc sống cho người dân, vừa củng cố tình cảm gắn bó keo sơn, “hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa” giữa nhân dân hai nước.

Đại sứ Khamphao Ernthavanh đến chào và chúc mừng đồng chí Tô Lâm nhân dịp đồng chí được Quốc hội bầu làm Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, ngày 30 tháng 5 năm 2024. Ảnh: Phayamath.

Hơn nữa, việc này còn có ý nghĩa đối với sự ổn định và phát triển vùng biên giới. Khi bà con có địa vị pháp lý rõ ràng, đời sống được bảo đảm, thì niềm tin vào chính quyền và luật pháp càng vững chắc, góp phần xây dựng biên giới Việt Nam - Lào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Tôi cho rằng, quyết định của Chủ tịch nước Việt Nam không chỉ mang ý nghĩa pháp lý mà còn là thông điệp mạnh mẽ về tình đoàn kết đặc biệt, sự gắn bó thủy chung, son sắt giữa hai dân tộc Lào - Việt Nam. Đây là tài sản vô giá mà các thế hệ hôm nay có trách nhiệm gìn giữ, vun đắp và phát huy cho mai sau.

-Việc được công nhận quốc tịch Việt Nam sẽ mang lại những thay đổi quan trọng nào trong đời sống kinh tế, xã hội, pháp lý của bà con Lào tại khu vực biên giới, thưa đồng chí?

Trước hết, khi chính thức trở thành công dân Việt Nam, bà con được bảo đảm đầy đủ các quyền và nghĩa vụ theo Hiến pháp và pháp luật của Việt Nam. Điều này giúp họ có cơ sở pháp lý rõ ràng để sinh sống, lao động, học tập, kết hôn, sở hữu tài sản cũng như tiếp cận các dịch vụ công và được bảo vệ bởi hệ thống pháp luật của Nhà nước Việt Nam. Đây là bước ngoặt rất quan trọng, chấm dứt tình trạng bất định pháp lý vốn gây nhiều khó khăn cho bà con trong nhiều năm qua.

Về kinh tế - xã hội, bà con sẽ thuận lợi hơn trong việc tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, tiếp cận nguồn vốn tín dụng, chương trình hỗ trợ sinh kế, cũng như các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước. Điều này sẽ góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống, giảm nghèo bền vững và cải thiện điều kiện sinh hoạt của bà con ở vùng biên.

Đồng thời, con em của bà con sẽ có cơ hội học tập trong hệ thống giáo dục Việt Nam, được tiếp cận với y tế, bảo hiểm và các dịch vụ an sinh xã hội như mọi công dân khác. Đây là yếu tố quan trọng giúp thế hệ trẻ có điều kiện phát triển toàn diện, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại khu vực biên giới.

Tôi cũng cho rằng, sự kiện này còn có ý nghĩa củng cố khối đoàn kết cộng đồng. Bà con sẽ vừa giữ được tình cảm, gắn bó lâu đời với quê hương, dòng tộc ở Lào, vừa trở thành “cầu nối” quan trọng thúc đẩy tình hữu nghị và hợp tác nhân dân giữa hai nước. Điều này sẽ tạo ra một không gian biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và cùng phát triển.

-Đồng chí có thể chia sẻ thêm về sự phối hợp giữa chính quyền các cấp và cơ quan chức năng hai nước trong quá trình xem xét, giải quyết quốc tịch cho nhóm cư dân đặc thù này?

Trong quá trình xem xét, giải quyết quốc tịch cho hơn 4.000 bà con Lào sinh sống lâu đời tại vùng biên giới, có thể nói sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa chính quyền hai nước Việt Nam và Lào đã đóng vai trò then chốt.

Hai bên đã tiến hành khảo sát, thống kê dân cư rất công phu, đảm bảo tính chính xác, minh bạch và khách quan. Chính quyền địa phương của Lào đã tích cực hỗ trợ trong việc xác minh nguồn gốc, nhân thân của bà con, trong khi phía Việt Nam phối hợp rà soát hồ sơ, hoàn thiện thủ tục pháp lý theo đúng quy định của luật quốc tịch.

Trong quá trình triển khai, các cơ quan chức năng hai nước đã duy trì cơ chế trao đổi, tham vấn thường xuyên, từ cấp Trung ương đến cấp tỉnh, huyện, xã. Nhiều đoàn công tác liên ngành đã trực tiếp xuống tận bản làng để lắng nghe nguyện vọng của bà con, đồng thời giải thích rõ ràng chính sách, quyền lợi và nghĩa vụ sau khi được công nhận quốc tịch.

Việc giải quyết quốc tịch không chỉ thuần túy mang tính pháp lý mà còn được tiếp cận trên tinh thần hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt giữa hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước. Chính quyền hai bên đều đặt lợi ích thiết thực của người dân lên hàng đầu, coi đây là việc làm mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần củng cố biên giới hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển.

Sự phối hợp thành công trong quá trình này cũng cho thấy mô hình hợp tác song phương hiệu quả trong quản lý khu vực biên giới. Đây là cơ sở để hai nước tiếp tục mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực khác, nhất là trong các vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống người dân, nhằm xây dựng đường biên giới Việt Nam - Lào thực sự trở thành đường biên của tình hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững.

-Trong bối cảnh hội nhập và phát triển hiện nay, việc bảo đảm quyền lợi, đồng thời gìn giữ bản sắc văn hóa của cộng đồng người Lào tại Việt Nam cần được thực hiện ra sao, thưa đồng chí?

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của cộng đồng người Lào tại Việt Nam đồng thời gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của bà con có ý nghĩa hết sức quan trọng.

Sau khi được công nhận quốc tịch Việt Nam, bà con sẽ được thụ hưởng đầy đủ các quyền lợi về kinh tế - xã hội, pháp lý như tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, việc làm, an sinh xã hội… Điều này sẽ giúp đời sống của bà con ổn định hơn, giảm bớt khó khăn, tạo điều kiện để bà con tham gia tích cực vào quá trình phát triển chung của đất nước.

Tuy nhiên, song song với đó, cần đặc biệt quan tâm đến việc gìn giữ bản sắc văn hóa Lào. Chính quyền địa phương hai bên có thể phối hợp hỗ trợ cộng đồng duy trì tiếng nói, chữ viết, phong tục tập quán, lễ hội truyền thống cũng như khuyến khích giao lưu văn hóa, nghệ thuật giữa hai dân tộc. Các hoạt động này vừa củng cố sự gắn bó cộng đồng, vừa làm phong phú đời sống tinh thần của nhân dân vùng biên giới.

Cử chỉ ấm áp của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh với Đại sứ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh trong cuộc gặp ngày 25 tháng 11 năm 2024. Ảnh: Phayamath.

Một yếu tố quan trọng khác là tạo điều kiện cho bà con tham gia các hoạt động hữu nghị, giao lưu nhân dân giữa Việt Nam và Lào. Đây không chỉ là cách bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, mà còn giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về mối quan hệ đặc biệt, từ đó nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết gắn bó giữa hai dân tộc.

Tôi cho rằng sự phối hợp giữa chính quyền trung ương và địa phương của hai nước, cùng với sự tham gia chủ động của chính cộng đồng, sẽ là yếu tố quyết định để vừa bảo đảm tốt quyền lợi, vừa giữ gìn và lan tỏa những nét đẹp văn hóa truyền thống của bà con Lào tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập ngày nay.

- Đồng chí kỳ vọng như thế nào vào đóng góp của cộng đồng hơn 4.000 công dân mới này đối với sự phát triển của Việt Nam, cũng như trong việc vun đắp tình hữu nghị Việt - Lào?

Tôi cho rằng với tư cách là công dân chính thức, bà con sẽ có điều kiện thuận lợi hơn để tham gia vào các hoạt động kinh tế, sản xuất, kinh doanh và dịch vụ. Đây là lực lượng lao động giàu kinh nghiệm, gắn bó lâu dài với vùng biên giới, có thể đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, thương mại biên giới và du lịch cộng đồng.

Cộng đồng này sẽ trở thành “cầu nối” tự nhiên trong quan hệ hữu nghị Việt - Lào. Bà con vừa am hiểu phong tục, ngôn ngữ, văn hóa Lào, vừa gắn bó mật thiết với xã hội Việt Nam. Chính yếu tố này sẽ giúp bà con phát huy vai trò đặc biệt trong việc thúc đẩy giao lưu nhân dân, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau và củng cố mối quan hệ gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc.

Sự tham gia của thế hệ trẻ trong cộng đồng công dân mới này rất quan trọng. Họ sẽ có cơ hội được học tập, đào tạo, tiếp cận công nghệ và tri thức mới tại Việt Nam, từ đó trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Đồng thời, thế hệ trẻ cũng chính là những “sứ giả văn hóa” góp phần gìn giữ, lan tỏa và vun đắp mối quan hệ đặc biệt Việt - Lào trong tương lai.

Tôi tin tưởng rằng, với sự quan tâm của chính quyền hai nước và sự nỗ lực vươn lên của bà con, cộng đồng hơn 4.000 công dân mới này sẽ vừa đóng góp tích cực cho sự phát triển của Việt Nam, vừa tiếp tục là minh chứng sống động cho tình hữu nghị thủy chung, son sắt giữa hai dân tộc Việt - Lào.

-Về phía Lào, Nhà nước có định hướng hay chính sách gì để tiếp tục hỗ trợ, gắn kết bà con gốc Lào đã trở thành công dân Việt Nam, để họ vừa hòa nhập tốt, vừa duy trì mối liên hệ với quê hương nguồn cội?

Chính phủ Lào luôn coi cộng đồng người Lào ở nước ngoài, trong đó có bà con sinh sống tại khu vực biên giới Việt Nam, là một bộ phận không tách rời của dân tộc Lào. Việc bà con được công nhận là công dân Việt Nam là niềm vui và sự bảo đảm cho đời sống ổn định lâu dài, nhưng đồng thời Nhà nước Lào cũng mong muốn và khuyến khích bà con duy trì tình cảm gắn bó với quê hương nguồn cội.

Lào sẽ tiếp tục có những chương trình hỗ trợ văn hóa - giáo dục, khuyến khích bà con gìn giữ ngôn ngữ, phong tục, tập quán truyền thống của dân tộc Lào. Thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa, lớp học tiếng Lào, lễ hội truyền thống và sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền hai nước, cộng đồng bà con có thể vừa hòa nhập tốt với xã hội Việt Nam, vừa giữ gìn bản sắc của mình.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy các hoạt động kết nối cộng đồng, như tổ chức các đoàn đại biểu kiều bào gốc Lào về thăm quê hương, tham gia các sự kiện lớn của đất nước, qua đó tăng cường sự gắn bó và lòng tự hào dân tộc.

Đại sứ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh. Ảnh: Phayamath.

Về mặt quan hệ quốc gia, hai Đảng, hai Nhà nước sẽ phối hợp xây dựng những cơ chế hợp tác, tạo điều kiện để bà con được tham gia vào các hoạt động kinh tế, thương mại, đầu tư và du lịch biên giới. Điều này vừa giúp nâng cao đời sống của bà con, vừa làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị đặc biệt Lào - Việt Nam.

Tóm lại, định hướng của Lào là tạo mọi điều kiện thuận lợi để bà con gốc Lào - nay đã là công dân Việt Nam - hòa nhập đầy đủ vào đời sống xã hội và phát triển cùng Việt Nam, đồng thời luôn tự hào về cội nguồn và tiếp tục là chiếc “cầu nối” tình cảm, văn hóa, hữu nghị giữa hai dân tộc.

- Đồng chí muốn gửi đến thông điệp gì với cộng đồng bà con Lào tại Việt Nam nói riêng, cũng như nhân dân hai nước nói chung?

Trước hết, tôi muốn gửi tới bà con gốc Lào tại Việt Nam lời chúc mừng chân thành nhất. Việc được công nhận quốc tịch Việt Nam không chỉ là sự kiện pháp lý quan trọng mà còn mở ra một tương lai ổn định, bền vững cho chính bà con và thế hệ con cháu sau này. Tôi mong rằng bà con sẽ phát huy tinh thần cần cù, đoàn kết, đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và phát triển của Việt Nam - quê hương mới, đồng thời luôn giữ gìn bản sắc văn hóa Lào, để vừa hòa nhập tốt vừa giữ được cội nguồn.

Đối với nhân dân hai nước Lào - Việt Nam, tôi tin rằng sự kiện này một lần nữa khẳng định tình hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai dân tộc chúng ta là tài sản vô giá, không gì có thể thay thế. Đây cũng là minh chứng sinh động cho phương châm “hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa”, cho sự sẻ chia và gắn bó keo sơn đã trở thành bản sắc trong quan hệ Việt - Lào.

Tôi hy vọng rằng cộng đồng hơn 4.000 công dân mới này sẽ trở thành những “đại sứ nhân dân”, tiếp tục vun đắp cho tình hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước, để quan hệ Việt - Lào ngày càng bền chặt, đời đời vững mạnh.

-Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!