Năm 2025 đánh dấu một mốc son quan trọng trong công cuộc đổi mới tổ chức Công đoàn Việt Nam nói chung và Công đoàn Quân đội nói riêng. Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12.4.2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII chính là "ngọn hải đăng" soi đường, thể hiện sự lãnh đạo sâu sát, kịp thời của Đảng đối với phong trào công nhân và lực lượng lao động trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Nghị quyết 60 không chỉ kế thừa tinh thần các nghị quyết trước đó, như Nghị quyết 18-NQ/TW về sắp xếp tổ chức bộ máy mà còn cụ thể hóa yêu cầu xây dựng Quân đội "tinh, gọn, mạnh" theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, gắn liền với bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh mới.

Nghị quyết 60-NQ/TW nhấn mạnh việc đổi mới toàn diện tổ chức Công đoàn, từ cơ cấu bộ máy đến phương thức hoạt động, nhằm nâng cao hiệu quả đại diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động. Đặc biệt, đối với lĩnh vực quốc phòng, nghị quyết tạo cơ sở pháp lý để Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị QĐNDVN xây dựng Đề án tổ chức và hoạt động công đoàn trong Quân đội.

Mục tiêu chiến lược của Đề án là "đổi mới sâu sắc, toàn diện", kết hợp hài hòa giữa yêu cầu tinh giản biên chế quân sự với việc chăm lo đời sống đoàn viên, đảm bảo Công đoàn Quân đội trở thành lực lượng nòng cốt trong xây dựng văn hóa quân đội, đồng thời góp phần củng cố "thế trận lòng dân" ở các doanh nghiệp quốc phòng.

“Luồng gió mới” từ Nghị quyết 60 không chỉ dừng ở lý luận mà nhanh chóng chuyển hóa thành hành động cụ thể. Đây là bước đi chiến lược, giúp Công đoàn Việt Nam thích ứng với Luật Công đoàn (sửa đổi) có hiệu lực từ 1.7.2025, bổ sung các quy định về miễn giảm kinh phí công đoàn và quyền tham gia phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn.

Trong Quân đội, điều này càng mang tính đột phá, khi gắn kết chặt chẽ giữa nhiệm vụ chính trị-quân sự với phong trào thi đua lao động sản xuất, góp phần thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Từ tinh thần Nghị quyết 60-NQ/TW, Đề án tổ chức và hoạt động công đoàn trong Quân đội đã được Quân ủy Trung ương phê duyệt và triển khai khẩn trương, tạo nên những bước đi tiên phong, mang tính cách mạng trong tổ chức Công đoàn quốc phòng.

Điểm nhấn đầu tiên là việc kiện toàn tổ chức Công đoàn cơ sở, thể hiện quyết tâm cao của Quân đội trong việc thực hiện Nghị quyết của Đảng về sắp xếp bộ máy hành chính sự nghiệp.

Cụ thể, Đề án quy định giải thể, kết thúc hoạt động của các tổ chức công đoàn cơ sở tại các cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp hưởng 100% lương từ ngân sách Nhà nước trong Quân đội. Đây là bước đi quyết liệt, phù hợp với tinh thần tinh giản biên chế theo Nghị quyết 18-NQ/TW và các nghị định hướng dẫn của Chính phủ như Nghị định 178/2024/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 67/2025/NĐ-CP).

Kết quả ban đầu, tính đến tháng 7.2025, toàn Quân đã giảm 424 công đoàn cơ sở và 28.164 cán bộ, đoàn viên công đoàn ở khối hành chính sự nghiệp. Số liệu này không chỉ phản ánh hiệu quả thực thi mà còn khẳng định sự đồng thuận cao từ các cấp, các ngành, tránh được những bất cập về chồng chéo chức năng, lãng phí nguồn lực.

Tuy nhiên, Đề án không dừng ở việc "cắt giảm" mà còn nhấn mạnh phát triển trọng điểm. Các tổ chức công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp và đơn vị tự chủ tài chính được duy trì nguyên vẹn, với khoảng 486 công đoàn cơ sở và 154.710 đoàn viên.

Điều này đảm bảo tính chính danh, đúng pháp luật, tập trung nguồn lực chăm lo, bảo vệ quyền lợi của lực lượng lao động sản xuất trong ngành Quốc phòng – những người trực tiếp góp phần vào việc chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại.

Bước đi này không chỉ giúp Công đoàn Quân đội "tinh gọn" hơn mà còn tăng cường vai trò tiên phong trong phong trào "Lao động giỏi, lao động sáng tạo", góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Hơn nữa, việc kiện toàn tổ chức còn gắn với đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công đoàn.

Theo Đề án, các cán bộ bị ảnh hưởng bởi sắp xếp sẽ được bố trí lại vị trí phù hợp, đồng thời tăng cường huấn luyện chính trị, chuyên môn để nâng cao năng lực đại diện cho đoàn viên. Đây chính là minh chứng sống động cho lời dạy của Bác Hồ: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc", giúp Công đoàn Quân đội không chỉ giảm số lượng mà còn nâng chất lượng, sẵn sàng đối mặt với thách thức từ cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập quốc tế.

Bên cạnh kiện toàn tổ chức, Đề án còn giới thiệu giải pháp đột phá về quản lý tài chính công đoàn hai cấp, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trong quản trị nội bộ của Công đoàn Quân đội. Mục tiêu cốt lõi là triển khai phương thức quản lý tài chính hai cấp (cấp cơ sở và cấp trên trực tiếp), nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đảm bảo công khai, minh bạch và tập trung nguồn lực một cách hiệu quả.

Đổi mới này phù hợp với Quyết định 61/QĐ-TLĐ ngày 29.7.2025 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về giảm mức đóng đoàn phí từ 1.7.2025 (xuống 0,5% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho các nhóm lao động), giúp giảm gánh nặng tài chính cho đoàn viên đồng thời tối ưu hóa nguồn thu.

Trong Quân đội, việc áp dụng mô hình hai cấp không chỉ là điều chỉnh nghiệp vụ mà còn là bước chuyển quan trọng, mở ra giai đoạn phát triển mới. Nguồn lực tài chính được tập trung hơn vào các hoạt động thiết thực như hỗ trợ đoàn viên khó khăn, tổ chức thi đua lao động và tham gia phản biện xã hội theo Luật Công đoàn 2024.

Ý nghĩa của bước đi này giúp Công đoàn Quân đội có nguồn lực tốt hơn để nâng cao chất lượng chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên và người lao động. Chẳng hạn, trong bối cảnh lạm phát và biến động kinh tế toàn cầu, việc minh bạch tài chính hai cấp sẽ ngăn chặn hiệu quả các rủi ro tham nhũng, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp quốc phòng tăng đóng góp kinh phí công đoàn lên 2% quỹ lương theo quy định mới.

Kết quả, từ đầu năm 2025 đến nay, các chương trình hỗ trợ đoàn viên Quân đội đã tăng 15% so với năm trước, tập trung vào nhà ở, y tế và đào tạo nghề cho con em cán bộ, chiến sĩ.

Đột phá này còn mang tính tiên phong khi tích hợp công nghệ số vào quản lý tài chính, như sử dụng nền tảng trực tuyến để báo cáo, quyết toán, phù hợp với Chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Đổi mới quản lý tài chính không chỉ là công cụ mà còn là động lực, giúp Công đoàn Quân đội trở thành “người bạn đồng hành” tin cậy của người lao động quốc phòng.

Những bước đi tiên phong từ Đề án mới không chỉ dừng ở năm 2025 mà còn tạo đà cho đổi mới sâu rộng trong những năm tiếp theo. Với nền tảng Nghị quyết 60-NQ/TW, Công đoàn Quân đội sẽ tiếp tục kiện toàn, hướng tới mô hình tổ chức linh hoạt, hiệu quả, gắn bó chặt chẽ với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Dự kiến đến năm 2030, số lượng công đoàn cơ sở sẽ ổn định ở mức 500 đơn vị, với đoàn viên tăng 20% nhờ thu hút lao động trẻ, công nghệ cao trong các doanh nghiệp quốc phòng.

Luồng gió mới này sẽ góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh toàn diện. Đồng thời khẳng định vai trò của Công đoàn như "cầu nối" giữa Đảng, Nhà nước và người lao động, thúc đẩy dân chủ cơ sở và công bằng xã hội trong lĩnh vực nhạy cảm như quốc phòng.

Như vậy, từ nghị quyết lớn đến hành động cụ thể, Đề án mới và những bước đi tiên phong đã minh chứng cho sức sống mãnh liệt đường lối của Đảng. Công đoàn Quân đội đang chuyển mình mạnh mẽ, sẵn sàng góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.