Bộ LĐTB&XH và doanh nghiệp bàn cách tháo gỡ khó khăn hậu Covid-19

Thứ trưởng Bộ Lao động Lê Văn Thanh phát biểu tại Hội nghị

Số lượng lao động mất việc làm liên tục gia tăng

Phản ánh về tác động của đại dịch lên doanh nghiệp, ông Đỗ Anh Tuấn, Tổng công ty Du lịch Hà Nội (Hanoitourist) cho biết, đại dịch Covid-19 đã tác động trầm trọng tới doanh nghiệp ngành du lịch. Với Hanoitourist, kết quả sản xuất 2 quý đầu năm chỉ đạt 93 tỷ đồng, đạt 9% kế hoạch năm. Lượng khách lưu trú giảm 39% trong khi công suất phòng giảm 43% so với cùng kỳ năm 2019. Một số khách sạn liên kết như khách sạn Metropole doanh thu trước đây là 3 tỷ mỗi ngày, nay chỉ còn 20-30 triệu đồng/ngày. Điều này khiến doanh nghiệp phải cắt giảm chi phí.

Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp tại Hội nghị, do các điều kiện đưa ra quá khắt khe, nên đến thời điểm này, rất ít doanh nghiệp và người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 được tiếp cận các nguồn lực hỗ trợ.

Trước thực trạng này, đại diện các doanh nghiệp đều kiến nghị Bộ LĐTB&XH đề xuất Chính phủ nới lỏng điều kiện, tiêu chí hỗ trợ từ gói an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng; tiếp tục kéo dài thời gian tạm dừng đóng bảo hiểm xã hội, trước mắt đến hết năm 2020; tăng cường hỗ trợ đào tạo nghề cho lực lượng lao động bị mất việc làm, giúp họ có cơ hội trở lại thị trường lao động.

Đại diện Hanoitourist phát biểu

Tại hội nghị, ông Vũ Trọng Bình, Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ LĐTB&XH) cho biết, thị trường lao động Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19. Số lượng lao động mất việc làm liên tục gia tăng trong khi khả năng tạo việc làm cả trong và ngoài nước đều gặp khó khăn. Lực lượng lao động thấp kỷ lục, lao động có việc làm có mức giảm mạnh nhất trong 10 năm qua; tỷ lệ thất nghiệp cao, tỷ lệ thiếu việc làm của lực lượng lao động tăng cao nhất trong 5 năm trở lại đây do nhu cầu thị trường lao động sụt giảm.

Theo ông Vũ Trọng Bình, tính đến tháng 6 năm nay, cả nước có gần 31 triệu người từ 15 tuồi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19, bao gồm những người bị mất việc làm, phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập... Trong đó, số người bị ảnh hưởng do giảm thu nhập chiếm tỷ trọng lớn nhất với 57,3% tổng số người bị ảnh hưởng.

Lao động khu vực dịch vụ bị ảnh hưởng tiêu cực lớn nhất với 72%, tiếp đến là khu vực công nghiệp, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản.

Ông Vũ Trọng Bình - Cục trưởng Cục Việc làm báo cáo tại Hội nghị

Số lao động bị mất việc làm trong 6 tháng đầu năm là 1,4 triệu người. Lao động mất việc làm tập trung ở các ngành công nghiệp chế biến, lao động bán buôn bán lẻ, ngành vận tải kho bãi và lao động trong ngành dịch vụ lưu trú ăn uống.

Một số doanh nghiệp như công ty TNHH PouYuen Việt Nam cắt giảm gần 3.000 lao động trong thời gian tới; Công ty Dệt may Huê Phong, Công ty gỗ Woodworth Wooden cũng đã xây dựng kế hoạch cắt giảm hơn 2.000 lao động do lượng đơn hàng giảm đến 50%.

Trong khi số lao động mất việc làm liên tục gia tăng thì kết quả giải quyết việc làm trong 6 tháng đầu năm rất thấp (ước tính giải quyết việc làm cho 540 nghìn lao động, đạt 36,5% kế hoạch đặt ra, bằng 76,1% cùng kỳ năm trước), nhu cầu tuyển dụng lao động mặc dù tháng 6 bắt đầu gia tăng so với 5 tháng đầu năm nhưng vẫn rất thấp so với cùng kỳ năm 2019 (tại Thành phố Hồ Chí Minh giảm 28%, Hà Nội giảm 23%...).

Đồng thời, một loạt các thị trường lao động lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc... bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nên phải ngừng tiếp nhận lao động Việt Nam; nhiều đơn hàng tuyển dụng, đơn xuất cảnh lao động đều bị tạm dừng trong 6 tháng đầu năm. 6 tháng đầu năm 2020 mới có 33.487 lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài (bằng 60,3% so với cùng kỳ năm trước), riêng trong tháng 5 các doanh nghiệp chỉ cung ứng được 126 lao động.

Trước ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 42/NQ-CP về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn. Tiếp đến ngày 24/4, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 15/QĐ-CP về thực hiện các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch, các giải pháp phần lớn mới tập trung hỗ trợ người lao động, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, với các doanh nghiệp mặc dù đã có các chính sách như vay vốn để trả lương ngừng việc; tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất... nhưng chưa thực sự hỗ trợ nhiều cho doanh nghiệp.

Các Doanh nghiệp quan tâm đến nội dung được chia sẻ tại Hội nghị

Nới lỏng điều kiện hưởng gói 62.000 tỷ đồng đối với doanh nghiệp

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Lê Văn Thanh khẳng định, nhờ quyết liệt phòng chống dịch ngay từ giai đoạn đầu, xác định bảo vệ sức khỏe người dân là trên hết, Chính phủ xác định sẵn sàng hy sinh lợi ích kinh tế ngắn hạn, do đó đã cơ bản khống chế được đại dịch trên lãnh thổ Việt Nam. Hiện nay, Chính phủ xác định phát triển kinh tế trong tình hình bình thường mới, thực hiện mục tiêu kép vừa phát triển kinh tế, vừa phòng, chống dịch Covid-19.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, tình hình dịch bệnh ở các nước trên thế giới vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, các doanh nghiệp, người lao động vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn.

Xác định các doanh nghiệp, người lao động còn gặp nhiều khó khăn, cần hỗ trợ sớm, trong phiên họp của Chính phủ tới đây sẽ tiếp tục bàn giải pháp tháo gỡ, hỗ trợ mạnh hơn, vì vậy Bộ LĐTB&XH mong muốn tiếp tục lắng nghe ý kiến doanh nghiệp.

Trước những kiến nghị của các doanh nghiệp, Thứ trưởng cho biết, Bộ ghi nhận, lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, từ đó đề xuất Chính phủ tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo đảm việc làm ổn định cho người lao động.

Với gói an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng, Bộ đã có văn bản trình Chính phủ nới lỏng một số điều kiện, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận. Ngoài ra, Bộ đang nghiên cứu đề xuất Chính phủ cho phép doanh nghiệp được sử dụng Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề cho người lao động.