Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam - Kỳ 1
Kinh tế - Xã hội

Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam - Kỳ 1

ThS Nguyễn Ngọc Hà
Công nhân Việt Nam hiện là lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, dưới sự lãnh đạo của Đảng.
quan diem cua chu tich ho chi minh ve xay dung giai cap cong nhan viet nam ky 1
(Ảnh Tạp chí Tuyên giáo).

Quan điểm về vị trí, vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc giai cấp công nhân Việt Nam giữ vị trí, vai trò vô cùng quan trọng. Trong cách mạng giải phóng dân tộc giai cấp công nhân Việt Nam cùng với các giai cấp khác đấu tranh để giải phóng mình, giải phóng dân tộc. Trong chế độ dân chủ mới, công nhân đã là người chủ, giữ vai trò lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Người nói: “Trước ngày giải phóng miền Bắc anh chị em công nhân ta là những người nô lệ, mình làm cực khổ nhưng bọn đế quốc và tư bản hưởng lợi, bây giờ công nhân làm chủ nước nhà, làm chủ xí nghiệp của mình” “Trong công việc kháng chiến và kiến quốc, trong sự nghiệp xây dựng nền dân chủ mới, giai cấp công nhân phải là người lãnh đạo”.

“Công nhân ta rất xứng đáng với cái tên vẻ vang là đội tiền phong của dân tộc ta” t6, 67. Ở nước ta, công nhân là lực lượng chủ chốt nhất, có sứ mệnh đi tiên phong trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Ai xây dựng chủ nghĩa xã hội? Nói chung là những người lao động trong xã hội gồm công nhân, nông dân, trí thức cách mạng, v.v., nhưng lực lượng chủ chốt xây dựng chủ nghĩa xã hội là công nhân” .

Mặc dù giai cấp công nhân Việt Nam ra đời muộn hơn so với một số giai cấp khác và số lượng còn ít nhưng, sở dĩ giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất giữ vai trò lãnh đạo cách mạng Việt Nam và là lực lượng chủ chốt, tiên phong trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, xây dựng chủ nghĩa xã hội là do đặc điểm của nó quy định.

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, giai cấp công nhân Việt Nam là giai cấp tiên tiến, có ý thức tổ chức, ý thức kỷ luật, có tinh thần cách mạng triệt để, bên cạnh đó giai cấp công nhân Việt Nam còn được trang bị một lý luận khoa học, cách mạng là chủ nghĩa Mác – Lênin: “Có người nói: Giai cấp công nhân Việt Nam số người còn ít, không lãnh đạo được cách mạng. Nói vậy không đúng. Lãnh đạo được hay là không, là do đặc tính cách mạng, chứ không phải do số người nhiều ít của giai cấp.

Giai cấp công nhân có chủ nghĩa Mác - Lênin. Trên nền tảng đấu tranh, họ xây dựng nên Đảng theo chủ nghĩa Mác - Lênin là Đảng Lao động Việt Nam” . Do đó, ngay từ rất sớm với đảng tiên phong của mình giai cấp công nhân Việt Nam đã trở thành giai cấp lãnh đạo có vị trí quan trọng trong sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa của nước nhà.

quan diem cua chu tich ho chi minh ve xay dung giai cap cong nhan viet nam ky 1
Giai cấp công nhân có chủ nghĩa Mác - Lênin. (Ảnh: vovworld.vn)

Quan điểm về xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam

- Một là xây dựng ý thức làm chủ, ý thức tổ chức kỷ luật, giữ gìn bảo vệ máy móc, bảo vệ tài sản chung, giữ gìn vệ sinh, đảm bảo an toàn lao động.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, khi công nhân đã là chủ của xí nghiệp, chủ của nước nhà thì phải làm sao cho xứng đáng với địa vị người làm chủ, cần nêu cao tinh thần tự nguyện, tự giác giữ kỷ luật lao động. Nếu ý thức kỷ luật không giữ vững sẽ ảnh hưởng đến sản xuất, đến sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Chính vì vậy, Người yêu cầu: “Mỗi người công nhân, viên chức là chủ xí nghiệp, chủ nước nhà, phải tự nguyện tự giác giữ kỷ luật lao động, phải làm đủ 8 giờ vàng ngọc, phải giữ gìn của công và thực hành tiết kiệm” . Muốn giữ kỷ luật lao động phải có tinh thần hăng hái, có tính sáng tạo.

Mặt khác cần nêu cao ý thức giữ gìn tài sản của xí nghiệp, của nhà nước. “Phải theo gương công nhân các nước bạn yêu máy như yêu con, yêu nhà máy như nhà mình. Đó là làm chủ xứng đáng. Cái gì lợi cho nhà máy là ích lợi cho mình, cái gì hại cho nhà máy là hại cho nhà mình. Đó là thái độ của người làm chủ, làm chủ nước nhà, làm chủ nhà máy” . Bên cạnh việc nêu cao ý thức làm chủ, ý thức kỷ luật, bảo vệ tài sản chung thì việc giữ gìn vệ sinh và đảm bảo an toàn lao động là hết sức cần thiết, vì tính mạng của mỗi người công nhân là rất quý giá, khi tai nạn xảy ra, chẳng những ảnh hưởng trực tiếp đến người công nhân và gia đình của họ mà còn ảnh hưởng đến nền sản xuất của xí nghiệp, của nước nhà.

Vì vậy, khâu bảo đảm an toàn lao động phải được thực hiện nghiêm túc. Người nói: “Một công nhân bất kỳ nam hay nữ đều rất quý báu, chẳng những quý cho gia đình các cô, các chú mà còn quý cho Đảng, Chính phủ và nhân dân nữa ... Vì thế chúng ta phải hết sức bảo vệ an toàn lao động, bảo vệ tính mạng người công nhân” .

- Hai là xây dựng ý thức học hỏi, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, cần cù trong lao động, tích học tập cải tiến sáng kiến để nâng cao năng suất lao động.

Công nhân Việt Nam là giai cấp có vai trò tiên phong trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội, là người đại điện cho nền sản xuất tiên tiến. Chính vì vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu, giai cấp công nhân nước ta phải không ngừng nâng cao tinh thần học tập để nâng cao trình độ chuyên môn. Người khẳng định: “Nhiệm vụ của giai cấp công nhân và nhân dân Việt Nam hiện nay là kháng chiến và kiến quốc. Để hoàn thành nhiệm vụ ấy, ngoài việc quân sự ắt phải phát triển kinh tế. Cho nên cần có những người chuyên môn thông thạo về công nghệ và nông nghiệp” .

Giai cấp công nhân là những người người trực tiếp hay gián tiếp vận hành, sử dụng các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp, đại diện cho lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Do đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn yêu cầu họ phải ý thức được trách nhiệm to lớn của mình, phải luôn chăm chỉ, siêng năng trong lao động, sản xuất, ý thức được lao động là vẻ vang, cống hiến hết khả năng cũng như tâm huyết cho công việc, cần tận dụng tối đa công suất của máy móc, tránh tình trạng để máy nhàn rỗi.

Bên cạnh đó, giai cấp công nhân phải tích cực đấu tranh chống lại thói lười biếng, mỗi người công nhân cần ý thức được rằng, thói lười biếng không chỉ gây thiệt hại nặng nề cho xí nghiệp, cho nền sản xuất của nước nhà mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của công nhân. Trong tác phẩm “Thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, chống bệnh quan liêu”.

Người nói: “Công nhân vắng mặt không đi làm, đã gây cho công nghệ thiệt mất hàng chục vạn giờ lao động, tổn thất hàng trăm vạn đồng. Nếu không chấm dứt thói lười biếng, không nâng cao năng suất, thì công nghệ không tiến được, mà lương bổng công nhân cũng không tăng được” .

Mặt khác, trong lao động sản xuất thì công nhân cần luôn có những sáng kiến cải tiến để phục vụ cho công việc, tăng năng suất lao động góp phần vào sự phát triển của kinh tế nước nhà. Khi có những sáng kiến cải tiến, không nên giữ cho mình mình mà cần phổ biến cho mọi người làm theo, bên cạnh đó cần nêu cao tinh thần cầu thị học tập sáng kiến, cải tiến của người khác từ đó sẽ góp phần nâng cao năng suất lao động. Trong sản xuất phải đạt được 4 tiêu chí: Nhanh, nhiều, tốt, rẻ.

quan diem cua chu tich ho chi minh ve xay dung giai cap cong nhan viet nam ky 1
Xây dựng tinh thần cảnh giác, đấu tranh chống lại các thế lực phá hoại cách mạng, nâng cao ý thức tự phê bình và phê bình. (Ảnh: Baomoi).

- Ba là, xây dựng ý thức thực hành tiết kiệm đấu tranh chống lại tham ô, lãng phí, đẩy mạnh các phong trào thi đua.

Bên cạnh việc chăm chỉ lao động, nâng cao năng suất lao động giai cấp công nhân phải nêu cao thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí. Chủ tịch Hồ Chí Minh coi tham ô, lãng phí là bạn đồng minh của thực dân đế quốc. Tham ô, lãng phí sẽ gây thiệt hại to lớn không chỉ cho nhà nước, cho xí nghiệp mà chính bản thân mỗi người công nhân. Chính vì vậy phải: “chống tham ô lãng phí cũng như cảnh giác chống địch phá hoại” . Người nói: “Nhà máy đang có hiện tượng tham ô lãng phí, mà nhất là lãng phí ... Các cô, các chú phải khắc phục, vì tham ô lãng phí là có tội với nhân dân, với Nhà nước. Tất cả cùng chống tham ô, lãng phí thì sẽ hết được” .

Việc đẩy mạnh các phong trào thi đua làm cho các cá nhân, tổ chức sẽ thi đua nhau sản xuất, thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí từ đó sẽ tạo động lực cho sự phát triển. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh thi đua ở đây không phải là ganh đua, kèn cựa nhau hay một người hoặc một nhóm người vượt lên trước, mà mục đích của thi đua là để giúp nhau tiến bộ, hoàn thiện. Người răn dạy: “Mọi người phải cố gắng tiến bộ, không giấu nghề, người đi trước hiểu biết, dẫn người đi sau, làm cho mọi người cùng tiến bộ. Thi đua là phải làm cho tốt. Làm xấu mau hỏng, dùng không bền. Lại phải làm nhiều mới đủ dùng. Phải làm nhanh và phải làm rẻ không phí phạm thì giờ, nguyên vật liệu”.

Muốn thi đua đạt kết quả tốt cần phải giữ đúng kỷ luật lao động, nếu không thì thi đua sẽ lệch lạc. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phong trào thi đua, công nhân cần thi đua trong một xí nghiệp, nhà máy thi đua giữa các xí nghiệp, nhà máy với nhau, thi đua với công nhân của các nước trên thế giới đặc biệt là công nhân Trung Quốc và Liên Xô, học tập về: “tinh thần đoàn kết, tinh thần trách nhiệm, chí tiến thủ, tinh thần khắc phục khó khăn, thi đua bền bỉ” .

- Bốn là, xây dựng tinh thần cảnh giác, đấu tranh chống lại các thế lực phá hoại cách mạng, nâng cao ý thức tự phê bình và phê bình.

Chủ tịch Hồ Chí Minh còn yêu cầu công nhân phải ý thức được vị thế cũng như trách nhiệm của mình trong xã hội, cần nêu cao tinh thần cảnh giác, chống lại các thế lực thù địch, phá hoại thành quả của Cách mạng. Người nói: “Cá nhân mỗi công nhân, đối với nước nhà phải thế nào? Chế độ này là của ta, phải bảo vệ chế độ của ta. Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà là của ta, phải bảo vệ Nhà nước của ta. Ai xâm phạm đến Nhà nước của ta, đến chế độ ta, ta phải chống lại họ, bất cứ bằng lời nói hay việc làm” .

Bên cạnh việc nâng cao tinh thần cảnh giác, đấu tranh chống lại các thế lực phá hoại cách mạng thì giai cấp công nhân nước ta cần nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình. Mục đích của tự phê bình là tự thấy được khuyết điểm của bản thân để sửa chữa, làm cho cá nhân mình tốt hơn, còn phê bình là góp ý chỉ ra khuyết điểm của người khác để họ sửa chữa, phương pháp phê bình phải chân thành, thẳng thắng.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh có thực hiện tự phê bình và phê bình người công nhân mới thấy được cái sai để sửa, từ đó mới tiến bộ lên. Người cho rằng: “Từ trước cán bộ, công nhân tách rời nhau nên cán bộ có làm sai công nhân không biết, có cán bộ lại làm ngơ cho nhau không phê bình thẳng thắn; công nhân có khuyết điểm, cán bộ vì ngồi xa nên cũng không biết thế nào mà phê bình cho đúng. Trong học tập, cán bộ và công nhân phải phê bình nhau thẳng thắn, có đúng nói đúng, có sai nói sai, không sợ mất thể diện; có khuyết điểm nói ra để giúp đỡ nhau sửa chữa” .

- Năm là, xây dựng tinh thần đoàn kết, liên minh với các giai cấp tầng lớp khác đặc biệt là nông dân, tinh thần đoàn kết quốc tế.

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến vấn đề đoàn kết, bởi đoàn kết sẽ tạo ra sức mạnh to lớn giúp thực hiện thắng lợi các mục tiêu cách mạng. Do đó, khi nói về giai cấp công nhân Người cũng yêu cầu phải nêu cao tinh thần đoàn kết, không chỉ đoàn kết trong nội bộ giai cấp mình mà cần phải đoàn kết với các giai cấp khác đặc biệt là giai cấp nông dân để góp phần vào sự nghiệp to lớn đó là độc lập dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Người khẳng định: “Nội bộ công nhân phải đoàn kết, nhà máy này đoàn kết với nhà máy khác, cán bộ công nhân miền Nam và miền Bắc phải đoàn kết.

Người ta thường nói đoàn kết là sức mạnh vô địch. Ta kháng chiến thắng lợi, cũng nhờ đoàn kết. Ta xây dựng hoà bình thắng lợi, cũng nhờ đoàn kết. Ta đoàn kết nội bộ công nhân, đồng thời củng cố sự liên minh của công nhân và nông dân là hai giai cấp lớn nhất, mạnh nhất” . Lý giải vì sao giai cấp công nhân luôn phải gắn bó mật thiết với giai cấp nông dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng vì giai cấp công nông là đông nhất, trong cuộc đấu tranh cách mạng, công nhân, nông dân là hai giai kiên quyết nhất, đóng góp nhiều nhất, hy sinh to nhất, thành tích lớn nhất.

Khi còn là người thanh niên yêu nước hoạt động ở nước ngoài, ngay từ rất sớm Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức được tầm quan trọng của việc đoàn kết giai cấp vô sản trên toàn thế giới. Người đã kế thừa và phát triển khẩu hiệu của C.Mác, V.L.Lênin về đoàn kết giai cấp công nhân, nhờ đó cách mạng Việt Nam đã có được sức mạnh tổng hợp to lớn để vượt qua nhiều khó khăn, hiểm nguy để đi đến thắng lợi. Do đó, Người yêu cầu giai cấp công nhân Việt Nam phải luôn nêu cao tinh thần đoàn kết quốc tế, cần phải luôn luôn ghi nhớ:

“Tinh thần quốc tế của công nhân,

Quý giá, nghìn vàng há dễ cân.

Giai cấp cần lao trong bốn bể

Một lòng tương trợ với tương thân” .

...Còn tiếp!

quan diem cua chu tich ho chi minh ve xay dung giai cap cong nhan viet nam ky 1 Thực trạng và giải pháp cải thiện điều kiện làm việc trong các làng nghề

Tính đến cuối năm 2017, Việt Nam có 5.407 làng nghề đang hoạt động, thu hút hơn 10 triệu lao động. Mặc dù đã có ...

quan diem cua chu tich ho chi minh ve xay dung giai cap cong nhan viet nam ky 1 Thợ nail và những nguy cơ tiềm ẩn về nhiễm độc hóa chất

Tiếp xúc thường xuyên với hóa chất độc hại, không gian làm việc khép kín, thiếu biện pháp bảo vệ cá nhân… là những yếu ...

quan diem cua chu tich ho chi minh ve xay dung giai cap cong nhan viet nam ky 1 Đường sắt Hà Nội: Đảm bảo thông tin tín hiệu chính xác cho các đoàn tàu an toàn

Quản lý hàng nghìn km cáp quang, cáp đồng, trên 600 km trục tuyến và 79 ga trạm trải dài trên nhiều địa phương, nhiều ...

Tin mới hơn

Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ

Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ

Hoàn tiền 15%, hỗ trợ trả góp 0% lãi suất với kỳ hạn lên đến 36 tháng, miễn phí sử dụng phòng chờ sân bay… là những điểm sáng trong hàng loạt các chương trình ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho chủ thẻ OCB. Ngoài ra, ngân hàng Phương Đông (OCB) cũng đã phát triển hệ sinh thái thẻ toàn diện, bao gồm cả thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ, thiết kế “may đo” phù hợp từng nhu cầu khách hàng. Điều này đã và đang góp phần tái định nghĩa khái niệm về thẻ, đưa thẻ trở thành phương thức thanh toán cực linh hoạt và tối ưu cho giới trẻ hiện nay.
VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản

VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản

Chiều 13.11, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã tổ chức thành công Hội nghị cập nhật kết quả kinh doanh quý 3/2025.
Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ

Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ

Trước những thiệt hại nặng nề do bão số 10 (Bualoi), bão số 11 (MATMO) và lũ lụt miền Trung tháng 10.2025 gây ra, Ban Công đoàn Quốc phòng đã phê duyệt chuyển hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ 1.324 trường hợp đoàn viên và người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng về nhà ở, tài sản.

Tin tức khác

Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao

Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao

Mắm moi chua Vích Phương được làm từ tép biển tươi đánh bắt ở Sầm Sơn (Thanh Hóa). Đây không chỉ là một loại gia vị mà còn thể hiện sự gìn giữ và sáng tạo trong ẩm thực truyền thống.
Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu

Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu

Cuối năm là thời điểm để đánh giá lại kết quả đạt được trong năm và đặt ra mục tiêu tài chính cho năm mới. Xu hướng mới cho thấy người dùng chuyển từ các kênh đầu tư rủi ro sang các giải pháp tích lũy an toàn, trong đó gửi tiết kiệm ngân hàng trở lại như một trong những lựa chọn dẫn đầu.
Xã rác - có phải lỗi chính tả không?

Xã rác - có phải lỗi chính tả không?

Suốt vài chục ngày gần đây, lượng rác thải ở các xã dọc trên Quốc lộ 9 - cửa ngõ của Hành lang kinh tế Đông Tây (EWEC) và Cửa khẩu quốc tế đường bộ Xuyên Á - bị dồn ứ rất nhiều trong dân cư và nơi công cộng.
BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”

BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”

Ngày 14.11, tại TP. Hồ Chí Minh, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Thuế TP. Hồ Chí Minh đã ký kết Thỏa thuận hợp tác nhằm đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai”, góp phần thực hiện chủ trương của Bộ Tài chính và ngành Thuế về xóa bỏ thuế khoán, chuyển toàn bộ hộ kinh doanh sang nộp thuế theo phương pháp kê khai từ ngày 01.01.2026.
Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"

Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"

Trong những ngày đầu tháng 10.2025, bão số 11 (MATMO) gây lũ lụt nghiêm trọng tại Thái Nguyên, khiến hơn 300 gia đình và 227 người lao động (NLĐ) tại Công ty TNHH MTV X20 Thái Nguyên thiệt hại nặng nề, ước tính 6 tỷ đồng.
SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero

SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero

Trên hành trình phát triển bền vững và đóng góp cho mục tiêu chung về giảm phát thải carbon, SeABank đẩy mạnh “xanh hóa” vận hành và tối ưu quy trình, kết hợp triển khai các hoạt động xanh nhằm lan tỏa tinh thần vì môi trường.
Xem thêm