Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên
Sức khỏe

Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên

Hà Vy
Tác giả: Hà Vy
Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5/2025) với chủ đề "Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo" là lời cảnh tỉnh từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về mối nguy hiểm của các sản phẩm thuốc lá mới, đặc biệt là thuốc lá điện tử, đối với sức khỏe cộng đồng, nhất là giới trẻ.
Các địa điểm cấm hút thuốc lá

Cảnh báo từ y tế: Thuốc lá điện tử không hề "ít hại" như quảng cáo

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo, các tập đoàn thuốc lá đang sử dụng những chiến thuật tinh vi để quảng bá thuốc lá điện tử như một sản phẩm "an toàn hơn" nhằm lôi kéo giới trẻ. Thực tế, không có bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào là an toàn, kể cả thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hay thuốc lá không khói.

Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên
Học sinh sử dụng thuốc lá điện tử. Ảnh: Huy Hoàng

Theo WHO, toàn cầu hiện có khoảng 37 triệu trẻ em từ 13 - 15 tuổi đang sử dụng thuốc lá. Đáng chú ý, ở nhiều quốc gia, tỷ lệ thanh thiếu niên hút thuốc lá điện tử đã cao hơn cả người trưởng thành. Tại Việt Nam, tỷ lệ người trưởng thành (từ 15 tuổi trở lên) hút thuốc lá điện tử tăng từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó nhóm tuổi từ 15 đến 24 có tỷ lệ cao nhất (7,3%).

Đáng lo ngại hơn, dữ liệu từ năm 2023 cho thấy tỷ lệ học sinh từ lớp 6 đến 12 đang sử dụng thuốc lá điện tử là 7%. Ở nhóm tuổi 13 - 15, tỷ lệ này tăng từ 3,5% (2022) lên 8% (2023). Đây là xu hướng rất đáng báo động.

Theo các chuyên gia y tế, thuốc lá điện tử chứa nicotine - một chất gây nghiện cao - cùng nhiều hóa chất độc hại như chất tạo mùi, kim loại nặng, diethylene glycol và nitrosamine. Những chất này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến phổi, gan, thận mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến chức năng sinh sản và gây rối loạn nội tiết.

Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên
Minh họa ảnh hưởng của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe thanh thiếu niên. Ảnh: AI

Bác sĩ CKII Vương Kim Đức (Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh) cho biết, một số bệnh nhân bị ngộ độc sau khi sử dụng thuốc lá điện tử đã rơi vào tình trạng suy thận cấp, phải chạy thận nhân tạo. Dù qua được cơn nguy kịch, nhưng các tổn thương chức năng thận vẫn có thể tái phát nếu tiếp tục sử dụng.

Ngoài ra, nicotine có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm suy yếu sự phát triển não bộ của thanh thiếu niên. Những tác động này bao gồm giảm khả năng ghi nhớ, học tập, kiểm soát cảm xúc và làm tăng nguy cơ trầm cảm, rối loạn lo âu. Não bộ của trẻ em và thanh thiếu niên vẫn đang trong quá trình phát triển cho đến tuổi 25, do đó phơi nhiễm với nicotine trong giai đoạn này có thể để lại hậu quả lâu dài.

Không ít trường hợp, chỉ sau vài lần sử dụng thuốc lá điện tử, người trẻ đã bị ngộ độc cấp, suy tim, tổn thương não hoặc thậm chí rơi vào hôn mê. Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận không ít ca cấp cứu liên quan đến việc sử dụng thuốc lá điện tử có chứa chất gây ảo giác hoặc chất ma túy tổng hợp.

Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên
Học sinh Trường THCS Kỳ Giang (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh) ntìm hiểu về xây dựng trường học không khói thuốc. Ảnh: Huy Hoàng

Thuốc lá điện tử không sinh khói mà tạo ra luồng hơi có hương vị giống thuốc lá, nhưng chứa các hạt siêu nhỏ có thể đi sâu vào phổi. Các thành phần độc hại trong hơi thuốc này không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây hại cho những người xung quanh. Khói thuốc thụ động từ thuốc lá điện tử cũng nguy hiểm không kém so với thuốc lá điếu truyền thống.

Một vấn đề khác là nhiều thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử như một cách để thể hiện bản thân, mà không ý thức được những tác hại nghiêm trọng đang âm thầm phá hủy sức khỏe. Điều này dẫn đến nguy cơ hình thành thế hệ mới lệ thuộc nicotine và các chất gây nghiện…

Cha mẹ cần đồng hành, lắng nghe và thấu hiểu

Trước tình hình đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo, hãy ngăn chặn việc tiếp cận thuốc lá điện tử ngay từ sớm. Cộng đồng, gia đình, nhà trường và toàn xã hội cần chung tay đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để giới trẻ hiểu đúng, tránh sa vào vòng xoáy nghiện nicotine.

Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên

Một số mẫu thuốc lá điện tử trên thị trường. Ảnh minh họa

Bởi thuốc lá điện tử và các sản phẩm thuốc lá mới không phải là lựa chọn thay thế an toàn. Chúng đang mở ra một cánh cửa cho xu hướng lệ thuộc vào hóa chất, để lại hậu quả lâu dài cho sức khỏe cá nhân và giống nòi.

Giải pháp hiệu quả nhất chính là không bắt đầu sử dụng - và nếu đã sử dụng, hãy quyết tâm cai nghiện càng sớm càng tốt vì một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và một môi trường sống an toàn hơn cho tất cả mọi người.

Thuốc lá điện tử có nguy cơ gây nhiều bệnh tật ở thanh thiếu niên
Thuốc lá điện tử ngày càng có hình dạng bắt mắt hơn. Ảnh: Thu Trang

Một chuyên viên tư vấn cai nghiện thuốc lá nhiều năm cho biết, các con ở độ tuổi vị thành niên, với đặc điểm tâm sinh lý thay đổi, thường “bắt chước”, muốn “làm ngược” và khẳng định với cha mẹ, bạn bè vè sự trưởng thành của mình nên sử dụng thuốc lá điện tử. Muốn con từ bỏ, cha mẹ thay vì trách mắng, cần có cách tiếp cận phù hợp với cá tính của con để lắng nghe. Thêm vào đó, hãy nhờ sự trợ giúp của chuyên gia y tế, tư vấn cai nghiện thuốc cho con.

Tin mới hơn

Phòng chống tác hại của thuốc lá: Từ quy định đến xây dựng văn hóa không khói thuốc

Phòng chống tác hại của thuốc lá: Từ quy định đến xây dựng văn hóa không khói thuốc

Không chỉ gây bệnh tật, tử vong, thuốc lá còn tạo ra gánh nặng chi phí y tế, ảnh hưởng đến năng suất lao động và chất lượng cuộc sống. Do đó, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL), xây dựng môi trường không khói thuốc là trách nhiệm của ngành Y tế và cần sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các cơ quan, đơn vị, trường học và mỗi cá nhân.
Vai trò tiên phong của đoàn viên trong xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc

Vai trò tiên phong của đoàn viên trong xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc

Trong cuộc chiến chống tác hại của thuốc lá, cùng với chính sách của Nhà nước, nhiều sáng kiến từ cơ sở đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Từ “Góc xanh không khói thuốc” ở Ninh Bình đến “Cơ quan Xanh - Không khói thuốc” ở Đồng Tháp, vai trò tiên phong của đoàn viên công đoàn đang góp phần xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc.
Hơn 1 triệu người giảm hoặc bỏ thuốc lá từ mô hình "môi trường làm việc không khói thuốc"

Hơn 1 triệu người giảm hoặc bỏ thuốc lá từ mô hình "môi trường làm việc không khói thuốc"

Theo Tổng LĐLĐ Việt Nam, đến nay có hơn 80% công đoàn cơ sở triển khai xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc; trên 1 triệu đoàn viên, NLĐ bỏ hoặc giảm hút thuốc lá.

Tin tức khác

Hành trình hỗ trợ cai nghiện thuốc lá từ trái tim ngành y

Hành trình hỗ trợ cai nghiện thuốc lá từ trái tim ngành y

Với vai trò là bệnh viện tuyến cuối đầu ngành, Bệnh viện Bạch Mai không chỉ đi đầu trong điều trị các bệnh lý mạn tính nguy hiểm do thuốc lá gây nên, mà còn tiên phong xây dựng mô hình tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá bài bản - mang lại hiệu quả thực tiễn cho cộng đồng và góp phần giảm gánh nặng bệnh tật cho quốc gia.
Xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc cho nhân viên y tế và người bệnh

Xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc cho nhân viên y tế và người bệnh

Bệnh viện E đã triển khai các hoạt động chuyên sâu về phòng, chống tác hại thuốc lá nhằm xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc, bảo vệ sức khỏe cán bộ, nhân viên y tế và người bệnh.
Bẫy ngọt ngào - Khói mờ ảo, hiểm họa thật

Bẫy ngọt ngào - Khói mờ ảo, hiểm họa thật

Tác phẩm đạt giải Ba cuộc thi "Sáng tạo các sản phẩm truyền thông về phòng, chống ma tuý" của tác giả Trần Thị Thu Ánh - giáo viên Trường THPT Vị Thuỷ (tỉnh Hậu Giang).
Vì sao nuôi con bằng sữa mẹ vẫn là lựa chọn tốt nhất?

Vì sao nuôi con bằng sữa mẹ vẫn là lựa chọn tốt nhất?

Trong bối cảnh thị trường sữa công thức ngày càng mở rộng với những quảng cáo đầy hấp dẫn, nhiều bà mẹ đang đối mặt với sự hoài nghi về lợi ích của sữa mẹ. Tuy nhiên, hàng triệu nghiên cứu và khuyến nghị từ các tổ chức y tế quốc tế vẫn khẳng định sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo nhất cho trẻ sơ sinh.
Hiến máu như thắp ngọn đèn trong lòng, mang ấm áp cho cả người cho và người nhận

Hiến máu như thắp ngọn đèn trong lòng, mang ấm áp cho cả người cho và người nhận

14/6 là Ngày Quốc tế Người hiến máu. Ngày này giống như một lễ hội của tình nhân ái, nơi những người hùng thầm lặng – những người hiến máu tình nguyện – được tôn vinh và tri ân.
Ngày Xe đạp Thế giới 3-6: Đạp xe vì bản thân chúng ta và Trái đất

Ngày Xe đạp Thế giới 3-6: Đạp xe vì bản thân chúng ta và Trái đất

Hãy tưởng tượng một ngày mà tất cả các con đường quanh nơi bạn sống không còn bóng ô tô, xe máy, tất cả thay bằng những chiếc xe đạp đủ màu sắc.
Xem thêm