Tục cúng ông Táo và những biến tướng
Hằng năm, cứ vào ngày 23 tháng Chạp, mọi nhà đều cúng ông Táo. Đây là tín ngưỡng dân gian, là phong tục truyền lại từ ngàn xưa, một nét đẹp trong đời sống văn hóa tâm linh.
Ông Táo hay còn gọi là Thần Bếp, theo tín ngưỡng thì mọi nhà đều có, cai quản chuyện bếp núc, xem xét các việc tốt của gia chủ, để rồi đến ngày 23 tháng Chạp về trời báo Ngọc Hoàng chuyện dưới trần gian, qua Tết sẽ quay lại phận sự của mình dưới trần gian. Theo tục lệ thì dân gian thắp hương, lễ vật giản đơn thường là nải chuối hay là gói bánh tiễn ông Táo về Trời. Nhiều người nhân dịp này thả cá chép với mong muốn cá chép hóa rồng để ông Táo cưỡi bay về Trời. Tín ngưỡng này mang nét dân dã, có tính nhân văn và hướng thiện.
Thế nhưng nhiều năm trở lại đây, cúng ông Táo đã có nhiều biến tướng rất đáng phê phán. Không ít người mua sắm lễ vật rườm rà, sắm đồ vàng mã điện thoại di động, va-li, cả xe máy, ô tô… cúng ông Táo. Cá thì mua cả mớ cá sống bỏ vào bao bóng đem ra sông hồ thả theo "phong trào" phóng sinh rầm rộ và hình thức, mặc cho cá có sống được hay không, thả lại bao bóng, xả rác vào môi trường.
 |
| Ảnh minh họa: IT |
Những biến tướng của cúng ông Táo cho thấy điều gì?
Trước hết, cho thấy tính thực dụng ngày càng nở rộ, nhiều người quan niệm sai lầm là cúng phải to, phải rình rang, thậm chí linh đình thì mới linh ứng, mới thiêng, thần linh mới nhận, mới phù hộ cho con người. Mong muốn có ngay những điều mà lẽ ra cần phải có bằng sức lao động, năng lực của chính mình thì lại cậy nhờ thần linh. Họ không hiểu rằng chẳng thần linh (nếu có) nào lại đi phù hộ cho những kẻ không chịu làm lụng chỉ muốn cúng bái cầu may.
Sau nữa, cho thấy sai lầm trong suy nghĩ, họ cho rằng cần phải “hối lộ” mới được việc dù đó là người sống hay người chết, kể cả thần linh. Cứ lễ to, vật nhiều là xong hết.
Giáo sư Trần Lâm Biền chuyên nghiên cứu về văn hóa dân gian đã phê phán: "Tư tưởng đó hoàn toàn sai lầm, có thời gian tôi thấy, cứ 23 tháng Chạp, một số tuyến phố, người dân đốt vàng mã đống lớn đống bé, có cả điện thoại Iphone giấy, xe ô tô giấy… cho Táo quân. Như thế việc làm này không chỉ tốn kém tiền của, còn ảnh hưởng rất lớn đến môi trường sống. Bên cạnh đó, hình thức phóng sinh cá chép ra sông, hồ, ao, suối sau khi cúng là hành động nhân văn, thể hiện lòng nhân ái của người Việt Nam. Nhưng nhiều người họ mang cá đi thả theo kiểu thiếu ý thức. Họ bọc cá vào túi nilon rồi mang ra hồ ném cả bọc xuống nước. Cá vừa không sống được, lại vô hình chung xả rác ra nguồn nước".
Đó là những biến tướng sai lầm có nguy cơ xâm hại đạo lý, làm ô nhiễm đời sống tinh thần của cộng đồng, ô nhiễm môi trường tự nhiên, ảnh hưởng đến lớp trẻ, kéo lùi văn hóa và tiến bộ xã hội.
Những biến tướng này là hủ tục mới cần phải kịch liệt lên án và loại bỏ ra khỏi đời sống của chúng ta. Để mọi sự liên quan đến văn hóa, trong đó có văn hóa tâm linh lành mạnh và động viên con người sống có ích, hướng thiện và coi trọng giá trị lao động chân chính.
 Vui Xuân đón Tết xin đừng quên Covid Một mùa Xuân mới đã tới trên khắp đất nước ta. Và mọi người, mọi nhà đang tất bật, rạo rực đón mừng Tết Quý ... |
 Tặng quà Tết: Của cho không bằng cách cho Tết đã gần kề và chuyện tặng quà Tết cho người lao động, người nghèo là một phong trào thiện nguyện, một nét đẹp nhân ... |
 2 chuyến bay miễn phí đưa 500 người lao động về quê đón Tết Tối ngày 11 tháng 1 năm 2023, 500 người lao động đã lên 2 chuyến bay miễn phí từ TP.HCM về Nghệ An và Thanh ... |
Đọc nhiều
Liên quan
Tin mới hơn
Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ
Hoàn tiền 15%, hỗ trợ trả góp 0% lãi suất với kỳ hạn lên đến 36 tháng, miễn phí sử dụng phòng chờ sân bay… là những điểm sáng trong hàng loạt các chương trình ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho chủ thẻ OCB. Ngoài ra, ngân hàng Phương Đông (OCB) cũng đã phát triển hệ sinh thái thẻ toàn diện, bao gồm cả thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ, thiết kế “may đo” phù hợp từng nhu cầu khách hàng. Điều này đã và đang góp phần tái định nghĩa khái niệm về thẻ, đưa thẻ trở thành phương thức thanh toán cực linh hoạt và tối ưu cho giới trẻ hiện nay.
VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản
Chiều 13.11, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã tổ chức thành công Hội nghị cập nhật kết quả kinh doanh quý 3/2025.
Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ
Trước những thiệt hại nặng nề do bão số 10 (Bualoi), bão số 11 (MATMO) và lũ lụt miền Trung tháng 10.2025 gây ra, Ban Công đoàn Quốc phòng đã phê duyệt chuyển hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ 1.324 trường hợp đoàn viên và người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng về nhà ở, tài sản.
Tin tức khác
Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao
Mắm moi chua Vích Phương được làm từ tép biển tươi đánh bắt ở Sầm Sơn (Thanh Hóa). Đây không chỉ là một loại gia vị mà còn thể hiện sự gìn giữ và sáng tạo trong ẩm thực truyền thống.
Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu
Cuối năm là thời điểm để đánh giá lại kết quả đạt được trong năm và đặt ra mục tiêu tài chính cho năm mới. Xu hướng mới cho thấy người dùng chuyển từ các kênh đầu tư rủi ro sang các giải pháp tích lũy an toàn, trong đó gửi tiết kiệm ngân hàng trở lại như một trong những lựa chọn dẫn đầu.
Xã rác - có phải lỗi chính tả không?
Suốt vài chục ngày gần đây, lượng rác thải ở các xã dọc trên Quốc lộ 9 - cửa ngõ của Hành lang kinh tế Đông Tây (EWEC) và Cửa khẩu quốc tế đường bộ Xuyên Á - bị dồn ứ rất nhiều trong dân cư và nơi công cộng.
BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”
Ngày 14.11, tại TP. Hồ Chí Minh, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Thuế TP. Hồ Chí Minh đã ký kết Thỏa thuận hợp tác nhằm đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai”, góp phần thực hiện chủ trương của Bộ Tài chính và ngành Thuế về xóa bỏ thuế khoán, chuyển toàn bộ hộ kinh doanh sang nộp thuế theo phương pháp kê khai từ ngày 01.01.2026.
Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"
Trong những ngày đầu tháng 10.2025, bão số 11 (MATMO) gây lũ lụt nghiêm trọng tại Thái Nguyên, khiến hơn 300 gia đình và 227 người lao động (NLĐ) tại Công ty TNHH MTV X20 Thái Nguyên thiệt hại nặng nề, ước tính 6 tỷ đồng.
SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero
Trên hành trình phát triển bền vững và đóng góp cho mục tiêu chung về giảm phát thải carbon, SeABank đẩy mạnh “xanh hóa” vận hành và tối ưu quy trình, kết hợp triển khai các hoạt động xanh nhằm lan tỏa tinh thần vì môi trường.