Chuyện cuối tuần: Cần nhìn nhận đầy đủ hơn về giáo dục lịch sử
Kinh tế - Xã hội

Chuyện cuối tuần: Cần nhìn nhận đầy đủ hơn về giáo dục lịch sử

PHẠM XUÂN DŨNG
Tác giả: PHẠM XUÂN DŨNG
Trong nhiều ngày qua, dư luận cả nước xôn xao về chuyện môn học lịch sử không phải là môn học bắt buộc ở THPT. Nhiều luồng ý kiến xung quanh vấn đề này và nổi lên là chuyện phản ứng với Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) là đã xem nhẹ, coi thường, thậm chí bỏ rơi môn lịch sử. Dư luận tỏ ra lo lắng cho con em mình vì cảm thấy bất an khi nhìn nhận "hậu vận" môn lịch sử.
Chuyện cuối tuần: Cần nhìn nhận đầy đủ hơn về giáo dục lịch sử
Trong chương trình giáo dục phổ thông mới triển khai đối với khối lớp 10, Lịch sử sẽ trở thành môn học lựa chọn. (Ảnh: Báo Tin tức)

Ngay hôm qua, khi đồng chí Võ Văn Thưởng, Thường trực Ban Bí thư cùng các đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri ở TP. Đà Nẵng, nhiều người dân đã phản ánh ý kiến của mình về nội dung nói trên.

Trong các ý kiến phê phán Bộ GD&ĐT có những cách đánh giá cần được quan tâm: "Hà cớ gì lại không để môn Lịch sử thành môn bắt buộc mà lại thành tự chọn ở THPT, như vậy là đánh mất Lịch sử...?"; "Học sử để hiểu biết truyền thống, học để yêu nước, nếu xem nhẹ điều này thì sợ rằng học sinh sau này không biết đến truyền thống, không có tinh thần yêu nước...".

Những quan điểm này nhanh chóng được nhiều người ủng hộ, đã có những biểu hiện cực đoan khi bày tỏ ý kiến. Sự quan tâm của phụ huynh là điều dễ hiểu và đáng mừng, nhưng cách nhìn và thái độ ra sao thì chính xác và đúng mực? Xin nêu vài ý kiến để rộng đường dư luận.

Trước hết, cần khằng định ngay rằng môn Lịch sử có một vai trò cực kỳ quan trọng không thể thay thế trong giáo dục phổ thông. Vấn đề là dạy và học như thế nào mà thôi.

Thứ nữa, cần nhắc lại và nhấn mạnh rằng khung chương trình môn học Lịch sử năm 2018 đã có những tiếp thu ý kiến xã hội và phù hợp với các chuẩn mực quốc tế, điều này nhiều chuyên gia đã chính thức khẳng định. Cho nên dù có thành môn tự chọn ở cấp học THPT thì phần kiến thức cơ bản đã được dạy từ lớp 1 đến lớp 9, hơn nữa nó còn được tích hợp trong phần học lịch sử địa phương, môn Giáo dục quốc phòng... nên nói môn Lịch sử bị "bỏ bê" ở THPT là chưa thỏa đáng. Nếu cần nói thì nên cập nhật đúng mức các sự kiện lịch sử về Hoàng Sa, Trường Sa, về chiến tranh biên giới phía Bắc năm 1979... để lấp đầy các "khoảng trống" lịch sử.

Cần phải thấy rằng việc tiếp nhận môn Lịch sử là một chuỗi liên hoàn. Bộ GD&ĐT cần đổi mới chương trình, thay sách giáo khoa phù hợp là tốt nhưng nếu trình độ, thái độ giáo viên trong việc dạy chưa tương thích thì dạy môn Lịch sử vẫn chưa thể thành công.

Tiếp đó việc khẳng định học lịch sử là để biết truyền thống, để yêu nước thì cách đặt vấn đề tuy không sai nhưng chưa đủ. Vì học các môn Địa lý, Giáo dục công dân, Giáo dục quốc phòng... cũng để hiểu truyền thống, để yêu nước... Hơn nữa học và hành là hai chuyện khác nhau. Vấn đề ở đây là sau khi "học" thì phải cố gắng "hành" cho đúng, nếu không tu dưỡng, rèn luyện bản thân cho tốt thì "hậu vận" vẫn rất dễ gặp tai họa, do tự mình chuốc lấy. Vấn đề cá nhân nêu gương cũng là câu chuyện có ý nghĩa quan trọng và thời sự trong việc giáo dục lịch sử và đạo đức cho học sinh.

Cuối cùng thì vẫn rất cần phải nói thêm rằng: Mặc dù việc dạy và học môn Lịch sử trước hết là trọng trách của ngành Giáo dục, tuy nhiên cần nhìn rộng ra còn có trách nhiệm không nhỏ của các cơ quan, bộ, ngành khác, chẳng hạn ngành Văn hóa, Đài Truyền hình Việt Nam, Hội Nhà văn, Hội Điện ảnh... Ví như cho đến nay vẫn còn ít tiểu thuyết lịch sử thực sự hấp dẫn, đặc biệt là thiếu hẳn phim truyền hình, điện ảnh về lịch sử hấp dẫn đông đảo công chúng, để khán giả, nhất là giới trẻ chuộng phim Trung Quốc, Hàn Quốc... hiểu lịch sử nước ngoài hơn nước mình thì đây là câu chuyện chung rất đáng báo động của toàn xã hội, cần phải được nhìn nhận và điều chỉnh ở tầm vóc quốc gia, những định hướng chính sách từ cấp vĩ mô như: Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan.

Còn như cách nói dẫn đến những cách hiểu khác nhau gây nên phản ứng từ dư luận của Bộ GD&ĐT thì đã được phân tích và phản hồi cần thiết. Việc học Lịch sử ở THPT ngành chủ quản cũng sẽ tiếp tục cân nhắc, xem xét.

Ngay trong cuộc tiếp xúc cử tri Đà Nẵng hôm 13/5, đồng chí Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng đã nói rõ: "Tôi thấy, có một cách nói, cách diễn đạt là bỏ môn Lịch sử ra ngoài môn học bắt buộc, hay môn học Lịch sử không còn là môn học bắt buộc thì tôi nghe cũng không đồng tình. Ở đây không chỉ cử tri bức xúc đâu, nhiều lãnh đạo cấp cao cũng quan tâm về chuyện này. Tôi cũng có chỉ đạo Ban Tuyên giáo nghiên cứu rà soát cùng Ban Cán sự Đảng Bộ GD&ĐT và Ủy ban Văn hóa- Giáo dục - Quốc hội nghiên cứu đánh giá lại cho thật kỹ, công bố số liệu để Nhân dân cả nước biết. Trung ương cũng đang chỉ đạo để rà soát, xem xét làm rõ lại...".

Bắt học sử làm gì khi học sinh xé đề cương trắng xóa sân trường? Bắt học sử làm gì khi học sinh xé đề cương trắng xóa sân trường?

Năm học 2022- 2023, Chương trình Giáo dục Phổ thông mới bắt đầu triển khai ở lớp 10. Lịch sử được xếp vào nhóm lựa ...

Chân lý lịch sử là sự thật khách quan Chân lý lịch sử là sự thật khách quan

Tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa tổ chức một sự kiện thu hút quan tâm của dư luận, đó là kỷ niệm 200 năm ngày ...

Lịch sử không phải là truyền thuyết Lịch sử không phải là truyền thuyết

Mấy ngày qua có hai câu chuyện liên quan đến lịch sử được dư luận quan tâm, sôi nổi luận bàn cả trên báo chí ...

Tin mới hơn

Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ

Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ

Hoàn tiền 15%, hỗ trợ trả góp 0% lãi suất với kỳ hạn lên đến 36 tháng, miễn phí sử dụng phòng chờ sân bay… là những điểm sáng trong hàng loạt các chương trình ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho chủ thẻ OCB. Ngoài ra, ngân hàng Phương Đông (OCB) cũng đã phát triển hệ sinh thái thẻ toàn diện, bao gồm cả thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ, thiết kế “may đo” phù hợp từng nhu cầu khách hàng. Điều này đã và đang góp phần tái định nghĩa khái niệm về thẻ, đưa thẻ trở thành phương thức thanh toán cực linh hoạt và tối ưu cho giới trẻ hiện nay.
VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản

VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản

Chiều 13.11, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã tổ chức thành công Hội nghị cập nhật kết quả kinh doanh quý 3/2025.
Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ

Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ

Trước những thiệt hại nặng nề do bão số 10 (Bualoi), bão số 11 (MATMO) và lũ lụt miền Trung tháng 10.2025 gây ra, Ban Công đoàn Quốc phòng đã phê duyệt chuyển hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ 1.324 trường hợp đoàn viên và người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng về nhà ở, tài sản.

Tin tức khác

Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao

Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao

Mắm moi chua Vích Phương được làm từ tép biển tươi đánh bắt ở Sầm Sơn (Thanh Hóa). Đây không chỉ là một loại gia vị mà còn thể hiện sự gìn giữ và sáng tạo trong ẩm thực truyền thống.
Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu

Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu

Cuối năm là thời điểm để đánh giá lại kết quả đạt được trong năm và đặt ra mục tiêu tài chính cho năm mới. Xu hướng mới cho thấy người dùng chuyển từ các kênh đầu tư rủi ro sang các giải pháp tích lũy an toàn, trong đó gửi tiết kiệm ngân hàng trở lại như một trong những lựa chọn dẫn đầu.
Xã rác - có phải lỗi chính tả không?

Xã rác - có phải lỗi chính tả không?

Suốt vài chục ngày gần đây, lượng rác thải ở các xã dọc trên Quốc lộ 9 - cửa ngõ của Hành lang kinh tế Đông Tây (EWEC) và Cửa khẩu quốc tế đường bộ Xuyên Á - bị dồn ứ rất nhiều trong dân cư và nơi công cộng.
BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”

BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”

Ngày 14.11, tại TP. Hồ Chí Minh, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Thuế TP. Hồ Chí Minh đã ký kết Thỏa thuận hợp tác nhằm đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai”, góp phần thực hiện chủ trương của Bộ Tài chính và ngành Thuế về xóa bỏ thuế khoán, chuyển toàn bộ hộ kinh doanh sang nộp thuế theo phương pháp kê khai từ ngày 01.01.2026.
Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"

Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"

Trong những ngày đầu tháng 10.2025, bão số 11 (MATMO) gây lũ lụt nghiêm trọng tại Thái Nguyên, khiến hơn 300 gia đình và 227 người lao động (NLĐ) tại Công ty TNHH MTV X20 Thái Nguyên thiệt hại nặng nề, ước tính 6 tỷ đồng.
SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero

SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero

Trên hành trình phát triển bền vững và đóng góp cho mục tiêu chung về giảm phát thải carbon, SeABank đẩy mạnh “xanh hóa” vận hành và tối ưu quy trình, kết hợp triển khai các hoạt động xanh nhằm lan tỏa tinh thần vì môi trường.
Xem thêm