Xu hướng báo chí trong việc truyền thông về hoạt động của Công đoàn
Kinh tế - Xã hội

Xu hướng báo chí trong việc truyền thông về hoạt động của Công đoàn

PGS. TS. Đỗ Thị Thu Hằng - Viện trưởng Viện Báo chí, Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Bảo vệ quyền lợi CNVCLĐ là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, tổ chức Công đoàn, trong đó báo chí có vai trò quan trọng, góp phần phát hiện những hành vi xâm hại quyền lợi NLĐ, định hướng dư luận xã hội và tác động tích cực dến các cơ quan chức năng vào cuộc bảo vệ quyền lợi NLĐ. Nói cách khác, báo chí có chức năng định hướng dư luận xã hội, từ đó thúc đẩy việc thực hiện các biện pháp xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ.
Xu hướng báo chí trong việc truyền thông về hoạt động của Công đoàn

Báo chí có trách nhiệm cung cấp thông tin cho NLĐ. Trong ảnh: Công nhân Công ty Ampfield (KCN Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh) đọc báo trong giờ nghỉ giữa ca. Ảnh: THANH NGA

1. Vai trò của báo chí bảo vệ quyền lợi NLĐ

NLĐ hiểu theo nghĩa rộng là người làm công ăn lương. Mặc dù NLĐ ở nước ta ngày càng được quan tâm hơn đến các vấn đề việc làm, thu nhập, nâng cao đời sống tinh thần, vật chất và tham gia các hoạt động văn hóa, chính trị, xã hội, song chính sách đãi ngộ đối với NLĐ ở các thành phần kinh tế, nhất là thành phần kinh tế tư nhân còn nhiều bất cập; tình trạng xâm phạm quyền lợi của NLĐ vẫn diễn ra ở nhiều địa phương. Không ít NSDLĐ cố tình trốn tránh khoản tiền đóng BHXH, quỵt tiền lương, bớt xén tiền làm thêm giờ, chế độ phép của NLĐ...

Trong khi đó việc tuyên truyền giáo dục chưa đến được số đông CNLĐ trực tiếp sản xuất và làm việc phân tán, lưu động; chưa tập trung đầu tư nhiều cho tuyên truyền về chính sách, pháp luật lao động, về tổ chức Công đoàn cho NLĐ và NSDLĐ; hình thức tuyên truyền, giáo dục chưa phù hợp với điều kiện sống và làm việc của CNLĐ khu vực kinh tế ngoài nước; công tác nắm bắt diễn biến tư tưởng của NLĐ chưa kịp thời.

Nếu như “thông tin” là chức năng quan trọng hàng đầu của báo chí thì vai trò giám sát, giáo dục, phản biện xã hội, điều chỉnh hành vi là ưu thế và hiệu quả hàng đầu của thông tin. Báo chí thực sự là công cụ hữu hiệu tác động trực tiếp và mạnh mẽ vào tư tưởng, tình cảm của công chúng, nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi, định hướng các giá trị cuộc sống.

Báo chí đại diện cho tiếng nói của NLĐ nói riêng có vai trò vô cùng quan trọng trong việc tham gia tuyên truyền các chính sách, pháp luật của Đảng và nhà nước; đấu tranh chống tiêu cực, bảo vệ quyền lợi NLĐ như nhà ở, việc làm, tiền lương, BHXH, BHYT…; tích cực tương tác, truyền thông về hoạt động công đoàn, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn.

Xu hướng báo chí trong việc truyền thông về hoạt động của Công đoàn

Báo chí phải phản ánh trung thực đời sống, việc làm, tâm tư, nguyện vọng của NLĐ. Trong ảnh: Phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật tác nghiệp dưới hầm lò.

2. Xu hướng báo chí tiếp cận quyền con người trong tương tác truyền thông về hoạt động của công đoàn và đấu tranh bảo vệ quyền lợi NLĐ

Quyền con người có 4 đặc trưng: (1), Có tính phổ biến - quyền con người là bẩm sinh, vốn có. Mọi thành viên của nhân loại đều là chủ thể của quyền con người; (2). Không thể phân chia - Mọi quyền đều có giá trị ngang nhau, đều cần phải được tôn trọng và thực hiện; (3). Không thể chuyển nhượng - Các quyền con người không thể bị tước bỏ hay bị hạn chế một cách tuỳ tiện bởi bất cứ chủ thể nào; (4). Liên hệ, phụ thuộc lẫn nhau - Bất cứ quyền con người nào được đảm bảo hay vi phạm đều tác động đến các quyền khác. Quyền luôn gắn với trách nhiệm (duty) và nghĩa vụ (responsibility). Trong quá trình thực hiện, hưởng thụ các quyền của bản thân mình, mọi cá nhân phải có trách nhiệm tôn trọng và không được ảnh hưởng đến các quyền chính đáng của cộng đồng và các cá nhân khác.

Các nhà báo và cơ quan báo chí - truyền thông phải có trách nhiệm giám sát việc thực hiện quyền, phát hiện các vi phạm quyền con người, từ đó tăng cường trách nhiệm giải trình và các hành vi sửa chữa của các chủ thể chịu trách nhiệm đáp ứng quyền ở mọi lĩnh vực trong đời sống của nhân loại nói chung và ở những nơi có chiến sự và xung đột nói riêng, khi quyền con người có nguy cơ bị xâm phạm ở mức độ cao nhất.

Báo chí bảo vệ quyền lợi của NLĐ thông qua những con đường chủ yếu như: cung cấp thông tin cho NLĐ, truyền thông chính sách đến NLĐ; nêu tiếng nói của nhà báo để đấu tranh đòi quyền lợi cho NLĐ; thông qua cách thức phát hiện những vụ việc liên quan đến quyền lợi của NLĐ để lên tiếng bảo vệ NLĐ; hỗ trợ giáo dục kiến thức, kỹ năng cho NLĐ; tham gia vào chu trình chính sách liên quan đến quyền lợi của NLĐ; giám sát, thực hiện các chế độ chính sách cho NLĐ.

Khác với phương pháp tiếp cận nhu cầu (xác định các yêu cầu cơ bản của người hưởng lợi và hỗ trợ các sáng kiến nhằm cải thiện việc cung cấp các dịch vụ đáp ứng các nhu cầu của các cá nhân, nhóm người yếu thế...), phương pháp tiếp cận dựa trên quyền lựa chọn các quyền cần được đáp ứng, xác định rõ và tác động nhằm tăng cường năng lực “đòi quyền” của chủ thể mang quyền, chỉ rõ và quy trách nhiệm cụ thể cho các chủ thể chịu trách nhiệm đáp ứng quyền.

Xu hướng báo chí trong việc truyền thông về hoạt động của Công đoàn

Tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động cho gần 200 đoàn viên, người lao động tại Công ty TNHH Công nghiệp thực phẩm Liwayway Đà Nẵng do Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng tổ chức.

Vai trò của Phương pháp Tiếp cận quyền con người trong lĩnh vực báo chí bảo vệ quyền và lợi ích của NLĐ thể hiện ở ba nội dung chính sau đây1:

Một, xác định rõ trách nhiệm tôn trọng, bảo vệ, thực hiện/thúc đẩy thực hiện, giám sát thực hiện quyền con người nói chung và quyền lợi của NLĐ nói riêng của nhà báo/nhà truyền thông, cơ quan báo chí truyền thông, các nhà quản lý báo chí truyền thông và các cơ quan quản lý báo chí truyền thông.

Hai là, coi hệ thống luật pháp và chuẩn mực đạo đức quốc tế/quốc gia về Quyền con người là một trong những nền tảng quan trọng nhất điều chỉnh phương thức sáng tạo, sản xuất và xuất bản các tác phẩm, sản phẩm báo chí truyền thông, thường xuyên coi trọng góc độ Quyền con người và các nguyên tắc về Quyền con người trong kỹ năng nghề nghiệp và mọi tình huống thực tế nghề nghiệp của mình.

Ba là, ứng dụng lập kế hoạch dựa trên quyền trong hoạt động quản lý báo chí, truyền thông. Sử dụng phương pháp tiếp cận quyền con người trong phân tích, lập kế hoạch và giám sát các chương trình, dự án... báo chí truyền thông về công tác công đoàn, bảo vệ quyền lợi của NLĐ.

Người làm báo, làm truyền thông trong quá trình thực hiện và giám sát việc thực hiện các quyền, đồng thời phải tuân thủ các nguyên tắc của báo chí - truyền thông tiếp cận quyền. Việc không thực hiện các nguyên tắc của Quyền sẽ ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền. Trong thực tế, khi tương tác, truyền thông về công tác công đoàn, bảo vệ quyền lợi của NLĐ sẽ có những tình huống giúp thúc đẩy việc thực hiện, giám sát quyền này sẽ làm mất cơ hội thực hiện, hoặc tước mất quyền khác của các cá nhân hoặc nhóm người nào đó. Trong những bối cảnh như vậy, cần đối chiếu và thực hiện các nguyên tắc báo chí truyền thông tiếp cận quyền.

Chú thích:

1Đỗ Thị Thu Hằng, Ứng dụng phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người trong báo chí - truyền thông hiện đại, Tạp chí Lý luận chính trị và truyền thông, tháng 12/2015. Tr 44-48.

Doanh nhân thân thiện với báo chí: Quan hệ cộng sinh, không thể thiếu Doanh nhân thân thiện với báo chí: Quan hệ cộng sinh, không thể thiếu

Tuổi ngoài thất thập nhưng chưa thôi nhập thế là trường hợp của ông Mai Văn Soạn (71 tuổi), Giám đốc Công ty TNHH Cường ...

Báo chí qua góc nhìn doanh nhân: Người bạn đồng hành của doanh nghiệp Báo chí qua góc nhìn doanh nhân: Người bạn đồng hành của doanh nghiệp

Công ty Cổ phần Tập đoàn Minh Dương có trụ sở chính tại xã Minh Khai, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Ông Nguyễn ...

Báo chí giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng tiềm năng Báo chí giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng tiềm năng

"Nhờ báo chí, doanh nghiệp cập nhật nhanh chóng hầu như mọi chính sách, quy định của Đảng và Nhà nước, kịp thời thay đổi ...

Tin mới hơn

Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ

Thẻ OCB tối ưu mọi nhu cầu cho giới trẻ

Hoàn tiền 15%, hỗ trợ trả góp 0% lãi suất với kỳ hạn lên đến 36 tháng, miễn phí sử dụng phòng chờ sân bay… là những điểm sáng trong hàng loạt các chương trình ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho chủ thẻ OCB. Ngoài ra, ngân hàng Phương Đông (OCB) cũng đã phát triển hệ sinh thái thẻ toàn diện, bao gồm cả thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ, thiết kế “may đo” phù hợp từng nhu cầu khách hàng. Điều này đã và đang góp phần tái định nghĩa khái niệm về thẻ, đưa thẻ trở thành phương thức thanh toán cực linh hoạt và tối ưu cho giới trẻ hiện nay.
VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản

VietinBank 9 tháng đầu năm 2025: Duy trì tăng trưởng vượt trội, kiểm soát tốt chất lượng tài sản

Chiều 13.11, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã tổ chức thành công Hội nghị cập nhật kết quả kinh doanh quý 3/2025.
Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ

Ban Công đoàn Quốc phòng chi hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ đoàn viên bị bão lũ

Trước những thiệt hại nặng nề do bão số 10 (Bualoi), bão số 11 (MATMO) và lũ lụt miền Trung tháng 10.2025 gây ra, Ban Công đoàn Quốc phòng đã phê duyệt chuyển hơn 1,6 tỷ đồng hỗ trợ 1.324 trường hợp đoàn viên và người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng về nhà ở, tài sản.

Tin tức khác

Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao

Mắm moi chua Vích Phương: Di sản ẩm thực được khẳng định bởi OCOP 3 sao

Mắm moi chua Vích Phương được làm từ tép biển tươi đánh bắt ở Sầm Sơn (Thanh Hóa). Đây không chỉ là một loại gia vị mà còn thể hiện sự gìn giữ và sáng tạo trong ẩm thực truyền thống.
Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu

Xu hướng dòng tiền cuối năm: Tiết kiệm ngân hàng trở thành lựa chọn tối ưu

Cuối năm là thời điểm để đánh giá lại kết quả đạt được trong năm và đặt ra mục tiêu tài chính cho năm mới. Xu hướng mới cho thấy người dùng chuyển từ các kênh đầu tư rủi ro sang các giải pháp tích lũy an toàn, trong đó gửi tiết kiệm ngân hàng trở lại như một trong những lựa chọn dẫn đầu.
Xã rác - có phải lỗi chính tả không?

Xã rác - có phải lỗi chính tả không?

Suốt vài chục ngày gần đây, lượng rác thải ở các xã dọc trên Quốc lộ 9 - cửa ngõ của Hành lang kinh tế Đông Tây (EWEC) và Cửa khẩu quốc tế đường bộ Xuyên Á - bị dồn ứ rất nhiều trong dân cư và nơi công cộng.
BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”

BIDV đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang ke khai thuế”

Ngày 14.11, tại TP. Hồ Chí Minh, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Thuế TP. Hồ Chí Minh đã ký kết Thỏa thuận hợp tác nhằm đồng hành triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai”, góp phần thực hiện chủ trương của Bộ Tài chính và ngành Thuế về xóa bỏ thuế khoán, chuyển toàn bộ hộ kinh doanh sang nộp thuế theo phương pháp kê khai từ ngày 01.01.2026.
Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"

Ban Công đoàn Quốc phòng hỗ trợ Công ty X20 Thái Nguyên xây nhà "Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội"

Trong những ngày đầu tháng 10.2025, bão số 11 (MATMO) gây lũ lụt nghiêm trọng tại Thái Nguyên, khiến hơn 300 gia đình và 227 người lao động (NLĐ) tại Công ty TNHH MTV X20 Thái Nguyên thiệt hại nặng nề, ước tính 6 tỷ đồng.
SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero

SeABank “xanh hóa” vận hành, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường vì mục tiêu net-zero

Trên hành trình phát triển bền vững và đóng góp cho mục tiêu chung về giảm phát thải carbon, SeABank đẩy mạnh “xanh hóa” vận hành và tối ưu quy trình, kết hợp triển khai các hoạt động xanh nhằm lan tỏa tinh thần vì môi trường.
Xem thêm