Tặng tiền cho người sinh hai con gái

Cụ thể, Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Luật Dân số mới, trong đó đề xuất chính sách hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật cho các gia đình sinh hai con gái, sinh con một bề gái. Mục tiêu của đề xuất là góp phần giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.

Theo Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, tỷ lệ giới tính khi sinh tại Việt Nam năm 2024 là 111,4 bé trai trên 100 bé gái, cao hơn mức cân bằng tự nhiên. Cùng với đó, tổng tỷ suất sinh đã giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử, chỉ còn 1,91 con/phụ nữ.

Dự thảo Luật Dân số dự kiến sẽ được trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 10/2025. Ngoài đề xuất hỗ trợ tài chính cho gia đình sinh hai con gái, dự luật cũng đưa ra nhiều chính sách ưu đãi khác như tăng thời gian nghỉ thai sản, hỗ trợ sàng lọc trước và sau sinh, miễn học phí với ngành lão khoa, tiếp cận nhà ở xã hội và hỗ trợ người cao tuổi.

Trên thực tế, nhiều địa phương trước sáp nhập đã triển khai các chính sách tương tự. Tại Hải Phòng, từ năm 2024, mỗi gia đình sinh hai con gái và cam kết không sinh thêm được hỗ trợ 5 triệu đồng. Hậu Giang và một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long như Bạc Liêu, Bến Tre, Kiên Giang cũng áp dụng chính sách thưởng tiền và khen thưởng bằng giấy khen cho các gia đình sinh đủ hai con gái. Mức hỗ trợ dao động từ vài trăm nghìn đến 5 triệu đồng, tùy từng địa phương.

Tặng “tiền tươi”, tặng bằng khen, hỗ trợ chính sách từ các địa phương và giờ là đề xuất của trung ương với việc sinh con gái là nỗ lực để đảm bảo cân bằng giới tính. Những chính sách này mong rằng sẽ đảo ngược được tình hình đang ngày một nghiêm trọng trong việc sàng lọc giới tính thai nhi. Và dù sao, những nỗ lực này đáng được ghi nhận về tinh thần.

Nhưng xét trên góc độ thực tế, đến thời điểm hiện tại, số tiền lớn nhất mà các địa phương tặng được là 5 triệu đồng, tại Hải Phòng. Số tiền này không đáng gì so với việc khám sàng lọc chứ đừng nói nuôi dạy một đứa trẻ. Tuyệt nhiên, không có chuyện việc sinh hay nuôi dạy con trai “rẻ hơn” con gái để có thể bù đắp, thay thế bằng tiền.

Mấu chốt của vấn đề chênh lệch giới tính khi sinh là do tư tưởng trọng nam khinh nữ. Những hố sâu định kiến đã khiến các bậc phụ huynh lựa chọn giới tính thai nhi để “có con trai nối dõi”.

Và đề xuất của Bộ cũng như chính sách của các tỉnh đã vô hình trung tô đậm thêm định kiến bất bình đẳng giới tính trong xã hội. Bởi rõ ràng, tiền, bằng khen hay chính sách hoàn toàn có thể hiểu như một khoản “bù đắp” cho các gia đình sinh con gái. Nó khiến cho việc các gia đình chỉ sinh con gái có gì đó bất bình thường, yếu thế và cần hỗ trợ.

Bất bình đẳng suy cho cùng cũng là do tư duy phân biệt. Điều những người làm chính sách nên làm là bình thường hóa để giảm phân biệt. Tuyệt nhiên không phải là ngược lại, nới rộng hơn những cách biệt, tạo sự cao thấp trong tư tưởng về giới tính ở diễn ngôn, chính sách của địa phương cũng như quốc gia.

Trọng tâm của vấn đề là tạo ra một xã hội bình đẳng giới từ thực tế và tư tưởng chứ không không thể mong “đũa thần” từ những chính sách “thưởng nóng”. Một xã hội trẻ em gái có cơ hội tiếp cận học tập, vui chơi như trẻ em trai; nữ giới không bị các nhà tuyển dụng loại sau khi tính toán khoản tiền lương sẽ mất đi khi cô ấy trong thời gian thai sản; phụ nữ và nam giới công bằng trong việc nhà và việc xã hội;... mới là căn cơ để giảm tỉ lệ chênh lệch giới tính khi sinh.

Bởi suy cho cùng, không bậc phụ huynh nào cân nhắc việc sinh con và hạnh phúc đời con bằng vài triệu đồng hay những tờ giấy khen khi sinh. Họ muốn con có cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy. Và niềm mong muốn chính đáng đó sẽ được họ cân nhắc dựa trên quan sát, trải nghiệm thực tế trong xã hội mà họ đang sống.

Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết Tặng tiền cho người sinh hai con gái, bạn có thể mời tác giả Mỹ Anh một “ly cà phê” thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR “Buy me a coffee” Hoặc bạn cũng có thể tặng “ly cà phê” cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: “Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh”. Đọc cà phê tối, tặng “cà phê” là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một “ly cà phê”. Mỗi “ly cà phê” trị giá 23.000 đồng (1 USD).