PGS.TS Nguyễn Thị Minh: Người gieo mầm tri thức, giữ lửa yêu thương

Bền bỉ gieo mầm tri thức, đưa khoa học đến với nhà nông

Hơn hai thập kỷ gắn bó với Học viện Nông nghiệp Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Thị Minh không chỉ là người “truyền lửa” trên giảng đường mà còn là nhà khoa học kiên trì đem tri thức đến với nhà nông.

Suốt 26 năm, chị đã hướng dẫn hàng trăm sinh viên, học viên cao học, để rồi mỗi thế hệ trưởng thành chính là một mầm xanh chị góp phần vun trồng.

Ở phòng thí nghiệm, chị dành trọn tâm huyết cho nghiên cứu khoa học. Những công trình chị tham gia và chủ trì đều gắn chặt với nhu cầu thực tiễn, từ giảm thiểu ô nhiễm môi trường đến nâng cao năng suất, giá trị sản phẩm nông nghiệp.

PGS.TS Nguyễn Thị Minh. Ảnh: NVCC.

Một trong những sản phẩm của chị - chế phẩm Vnua-MiosV để xử lý chất thải chăn nuôi, vừa khử mùi hôi nhanh chóng, vừa chuyển hoá phân vật nuôi thành nguồn phân hữu cơ bón cho cây trồng - được ứng dụng tại nhiều trang trại ở Hưng Yên, Hoà Bình, Hải Dương, Bình Dương,… Phân hữu cơ tạo thành đã giúp giảm chi phí đầu vào và tăng năng suất chất lượng nông sản như nghệ, cà chua, lạc.

Với công nghệ thủy phân xác động vật trong vùng dịch, biến chất thải nguy hại thành đạm thuỷ phân và phân hữu cơ an toàn, chị cùng nhóm nghiên cứu đã phát triển ứng dụng góp phần hạn chế lây lan dịch bệnh và bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, chị đã nghiên cứu thành công giải pháp tái tạo thảm thực vật trên đất dốc bằng chế phẩm sinh học chứa nấm rễ cộng sinh có tác dụng cải tạo đất bạc màu, chống xói mòn, đồng thời tăng độ phủ xanh cho các vùng đất trống trung du, miền núi giúp nâng cao hệ sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học và tạo cảnh quan.

PGS.TS Nguyễn Thị Minh làm công tác nghiên cứu tại phòng thí nghiệm. Ảnh: NVCC.

Trong lĩnh vực xử lý và phục hồi môi trường, chị tham gia nghiên cứu các chế phẩm vi sinh dùng xử lý chất thải nông công nghiệp, nước thải, bùn thải thành phân compost phục vụ trồng trọt; chế phẩm cải tạo đất nhiễm mặn và kích thích sinh trưởng cây trồng, chế phẩm xử lý đất ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật hay xử lý môi trường bị ô nhiễm dầu.

Ngoài ra, chị là tác giả của nhiều sản phẩm khoa học khác: từ bộ chế phẩm sinh học bổ sung vào thức ăn chăn nuôi, khử mùi hôi chuồng trại, xử lý ao phục vụ chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản tuần hoàn đến giải pháp tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm giá thể trồng rau sạch, ứng dụng công nghệ sinh học để sử dụng hiệu quả đất nhiễm mặn hay các loại men vi sinh dùng để lên men thực phẩm có lợi cho sức khoẻ,…

Điều đặc biệt là với mỗi đề tài, chị không chỉ dừng lại ở công bố khoa học, mà luôn gắn với chuyển giao thực tiễn. Chị trực tiếp xuống đồng ruộng, trang trại để khảo nghiệm, hướng dẫn nông dân.

PGS.TS Nguyễn Thị Minh - Giảng viên Khoa Tài nguyên và Môi trường, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: NVCC.

Một bác nông dân ở Khoái Châu, Hưng Yên từng nắm tay chị nói: “Nhờ chế phẩm của cô mà chúng tôi vừa đỡ mùi hôi, vừa có phân hữu cơ tốt cho cây. Nông dân chúng tôi chỉ cần thế là quý lắm rồi!”

Trong giai đoạn 2020–2025, chị đã chủ trì và tham gia nhiều đề tài các cấp, công bố hàng chục bài báo khoa học trong và ngoài nước, được trao 3 Bằng Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Các công trình này không chỉ đem lại lợi ích kinh tế hàng chục tỷ đồng, mà còn có giá trị xã hội sâu sắc: cải thiện môi trường, nâng cao sức khỏe cộng đồng và góp phần phát triển nông nghiệp bền vững.

Điểm tựa cho những cống hiến

Trở về sau những giờ giảng dạy và nghiên cứu, PGS.TS Nguyễn Thị Minh lại là một người mẹ, người vợ bình dị. Chồng bận công tác xa, phần lớn việc chăm lo gia đình dồn lên vai chị, nhưng chưa bao giờ chị coi đó là gánh nặng. Với chị, những bữa cơm tối quây quần, những buổi kèm con học bài mới là khoảnh khắc quý giá để tiếp thêm năng lượng.

Hình ảnh chị Minh cống hiến trên giảng đường chính là nguồn động lực to lớn cho hai cô con gái. Ảnh: NVCC.

Niềm tự hào lớn nhất của chị chính là hai cô con gái. Con gái lớn không chỉ đạt giải Nhất học sinh giỏi tiếng Nhật của Đại học Quốc gia Hà Nội, mà còn giành học bổng xuất sắc tại Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam, giữ vững danh hiệu học sinh giỏi suốt thời gian học tại Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ và vừa trở thành bác sĩ tương lại tại Đại học Y Hà Nội. Đặc biệt, em còn chinh phục chứng chỉ năng lực tiếng Nhật N1 với số điểm tuyệt đối 180/180 – thành tích hiếm có ngay cả với người bản ngữ.

Con gái thứ hai cũng tỏa sáng theo cách riêng: từ giải Nhì học sinh giỏi Sinh học cấp Thành phố, giải thưởng nghiên cứu khoa học kỹ thuật cấp huyện và cấp thành phố, đến học bổng toàn phần lớp chuyên 10G0 Trường THCS-THPT Newton. Năm 2025, em thi đỗ tất cả các trường chuyên đã đăng ký, đồng thời từng đoạt giải tranh cổ động phòng chống Covid-19 tại thị trấn Trâu Quỳ.

Nhìn các con trưởng thành từng ngày, chị Minh càng có thêm động lực. Chị xúc động chia sẻ: “Con nhìn mẹ mà học cách phấn đấu, còn tôi nhìn con để thấy mọi cố gắng của mình không uổng phí.”

Tình yêu gia đình cũng lan toả thành tình yêu với sinh viên. Nhiều sinh viên và học viên được chị giảng dạy, hướng dẫn làm khoá luận tốt nghiệp và nghiên cứu khoa học đã luôn tin tưởng và coi chị như mẹ của mình, tâm sự cả mọi điều thầm kín trên bước đường trưởng thành với sự dìu dắt và hỗ trợ của chị.

Trong mắt đồng nghiệp, PGS.TS Nguyễn Thị Minh không chỉ là một nhà khoa học bền bỉ, mà còn là người phụ nữ “giỏi việc nước, đảm việc nhà”, giàu nhân ái và trách nhiệm.

Giải thưởng “Nữ đoàn viên Công đoàn Năng động, Sáng tạo, Trách nhiệm” – phần thưởng cao quý của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, được trao 5 năm một lần nhân dịp 20/10 – Ngày Phụ nữ Việt Nam. Năm 2025, lần đầu tiên, 10 gương mặt nữ đoàn viên ưu tú nhất – đại diện cho hàng triệu trái tim nhiệt huyết – sẽ được vinh danh. Họ là những người phụ nữ dám nghĩ, dám làm, tiên phong trong đổi mới và sáng tạo không ngừng. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc Chuyên đề “Những nữ đoàn viên năng động, sáng tạo, trách nhiệm” [TẠI ĐÂY]