Răn đe nên đi cùng thuyết phục

Các bị cáo tại phiên xét xử chiều 7/9. Ảnh: TTXVN

Từ trong bữa cơm gia đình, chồng bênh bên này, vợ con ủng hộ bên kia, tới MXH dàn quân 2 chiến tuyến bàn phím (không kể bên thứ 3 "im lặng đáng sợ"), một rừng "đao búa súng gươm" được đôi bên tuốt ra khua lẻng xẻng lạnh người.

Từ các cuộc bàn luận đầy suy tư và bức xúc quanh bàn trà của các cụ lão thành tới truyền thông chính thống đầy áp đảo trong thế thượng phong với những bài báo, bản tin của các “ký giả - quan toà” mà nội dung chủ yếu trích lục từ kết luận điều tra của cơ quan công an.

Từ những thì thầm nhỏ to bí hiểm của giới thạo tin, tới sự quang quác chém gió của những kẻ dân chủ cực đoan quốc nội và hải ngoại.

Bức tường rào hơn nghìn mét chiều dài bảo vệ Sân bay Miếu Môn vừa mới xây xong chưa khô vữa gắn, thì đã hiện ra "vực thẳm" có chiều sâu hàng triệu mét ngăn cách tâm tư, suy nghĩ của hàng triệu người Việt với nhau.

Muốn hay không, cái vực thẳm vô hình ấy cũng đã làm lung lay thêm niềm tin và sự ổn định xã hội, tạo thêm một khoảng cách đáng tiếc (nếu không muốn nói là đáng sợ) và không bao giờ đáng có giữa chính quyền với dân chúng, tạo ra mối xung đột giữa các luồng ý kiến và quan điểm, giữa các tâm trạng và cảm xúc, giữa các suy nghĩ giấu kín ấp ủ trong lòng và các phát ngôn đăng đàn dõng dạc, giữa các luồng nhận định, đánh giá về vụ việc Đồng Tâm, bất chấp đúng sai, chỉ cần mình thắng, mình đúng chứ không quan tâm tới sự thật và chân lý.

Tôi chỉ nghĩ nôm na, như ông lão nông dưới quê tôi, rằng chính quyền và dân, trong vụ Đồng Tâm, giống như người chồng và người vợ trong một gia đình.

Người chồng là cái vung, người vợ là cái nồi. Cái nồi dùng mãi rồi cũng có ngày vung không còn đậy được khít nồi, thì cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt, cá chẳng nhừ xương, khi ấy bữa cơm thường hoá trận cãi nhau, khi ấy tổ ấm sẽ hoá tổ lạnh, tan vỡ gia đình là điều khó tránh.

Có điều, nước mình dân ta giờ sống theo Hiến pháp và Pháp luật, gia đình nào có hục hặc, tổ ấm nào có tan vỡ, thì nếu không “đóng cửa bảo nhau” được, nếu không “một sự nhịn là chín sự lành” được, thì vợ chồng nhà ấy cũng phải cùng đưa nhau ra Ủy ban, Tòa án mà đâm cái đơn ly dị, rồi được bỏ nhau hay không, ai đúng ai sai, ai nuôi con ai không, tài sản nhà cửa đất đai, của nổi của chìm chia chác phân định thế nào, còn phải trông chờ Tòa phán xử chứ...

Và phiên toà mà dư luận mong muốn đã diễn ra trong tuần qua, đem đến nhiều cảm xúc trái ngược trong tâm tư dân chúng, trong dư luận xã hội Phiên toà xử vụ Đồng Tâm, nhân danh Nhà nước CHXHCN Việt Nam, đương nhiên trước hết phải thượng tôn pháp luật của Nhà nước Việt Nam, đương nhiên ưu tiên phải đạt được một bản án có tính răn đe, để giữ gìn kỷ cương phép nước, và để rút ra được một bài học cho tất cả những ai muốn manh động sử dụng quyền công dân, quyền tự do dân chủ của mình một cách tuỳ tiện và vô pháp trước các quy định của Nhà nước và Hiến pháp.

Nhưng, dư luận cũng mong chờ một bản án sẽ mang đầy tính thuyết phục, bởi răn đe đi kèm thuyết phục mới là kết quả của mọi con đường dẫn tới sự thống nhất trong dư luận, sự đồng lòng trong đông đảo quần chúng nhân dân.

Và thuyết phục nhất lúc này, vẫn là như Nguyễn Trãi từng dạy, là “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân”, vẫn như là Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn “Muốn cho dân yêu, muốn được lòng dân, việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh…”.

Hơn nữa, về mặt tình cảm, truyền thống của dân ta là “Đánh kẻ chạy đi chứ không đánh người chạy lại”. Và may mắn thay, truyền thống đó lại phù hợp với đường lối nhân đạo của pháp luật Nhà nước ta xuyên suốt qua 75 năm của nền Dân chủ Cộng hoà, nay lại càng cần được phát huy mạnh mẽ nhất và thực chất nhất.

Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 12/9 Cập nhật thông tin Covid-19 lúc 7h sáng ngày 12/9, tổng số người nhiễm trên toàn cầu là hơn 28,6 triệu, hơn 918 nghìn người ...

“Mái ấm” cho người lao động ở doanh nghiệp FDI tại Quảng Nam Trong khi hàng trăm doanh nghiệp thuộc lĩnh vực may mặc bị tác động của dịch Covid- 19 buộc phải đóng cửa hoặc cho công ...

Thói vô tâm và những trò đùa ác Một số người đăng tin có nhà trọ cho thuê và tuyển dụng để "đùa chơi", khiến nhiều người điêu đứng. Người công nhân ...