Tháng năm trôi qua vùn vụt như những chuyến tàu Bắc - Nam tốc hành ngày càng nhanh hơn, xịn hơn. Những anh xẩm rồi cũng vắng thưa và mất hút dần, như những ánh đèn vàng vọt trên những con ga xép tàu vụt bỏ qua không dừng lại đêm đêm.
anh xam
Những anh xẩm rồi cũng vắng thưa và mất hút dần - Ảnh minh họa

Hồi chiến tranh, chúng tôi được huấn luyện tân binh ở vùng núi rừng phía Tây Thanh Hoá, giáp Lào. Có đôi lần, vài thằng lính Hà Nội nhớ nhà, nhớ mẹ cha, nhớ người yêu quá, lại bàn mưu tính kế rủ nhau "ốm" để được ra Quân y Viện 5 đóng dưới thành phố Thanh Hóa. Từ Quân y Viện, chúng tôi lại tìm cách năn nỉ hoặc "hối lộ" các y bác sĩ tý chút để chuồn về Hà Nội, dẫu chỉ được 1 hôm, chẳng kịp trao cho người yêu một nụ hôn, hay uống hết một tuần trà, hay ăn trọn một bữa cơm cùng cha già mẹ héo.

Những lần trốn về, mấy thằng đều nhảy tàu Vinh - Thanh Hoá - Hà Nội, và đều lậu vé. Nhà tàu cũng chả mấy khi khắt khe với mấy ông lính cùn 5 đồng 2 tem, trên răng dưới dép đúc, cứ cho các ông lính ngồi chỗ nối 2 toa tàu, hoặc ngồi ngay cửa toa-lét các toa cho yên chuyện.

Thời ấy cứ lên tới ga Thanh Hoá là lại thấy cha con anh xẩm ở trên tàu rồi, không biết cha con họ lên từ ga nào. Anh là thương binh mù 2 mắt luôn ôm theo cây nhị. Cô con gái khoảng 9-10 tuổi tay cắp nón, tay dắt cha đi dọc các toa. Cha hát xong thì con ngả nón xin tiền, tới ga Nam Định hoặc Ninh Bình thì lại xuống tàu lộn lại ga đầu phía Nam.

Anh xẩm kéo nhị xoàng thôi, nhưng hát rất hay. Lính thì thương thương binh nhất rồi, nhưng túi không có một xu nên chỉ cổ vũ bằng cách đi theo sau anh. Anh đến toa nào hát thì mấy thằng chúng tôi lại hò reo gạ gẫm như tụi bán hàng đa cấp thời nay, kêu gọi lòng vị tha trắc ẩn của khách đi tàu.

Vì hay đi sát sau lưng anh xẩm nhiều bận, nên bọn tôi, và cả mấy bà buôn chuyến, mấy ông buôn lậu ngồi nhẵn ghế nhà tàu cùng các nhân viên hoả xa đều nhận ra sự hài hước trong cái vỏ tội nghiệp của anh xẩm này. Anh vừa kéo nhị, vừa hát nhiều bài, nhưng có bài này thì bọn tôi khoái nghe nhất :

“Mồm ăn mồm nói mồm cười

Mồm đi nói chuyện (ư ử) cho người ta yêu ( ử ư ứ ư ừ ư)

Lắm khi mồm lại nói điêu

Nhà tan (ư) cửa nát (ư) thành xiêu (ử ừ ư) vì... mồm”

Cái chữ MỒM cuối câu, nghe kĩ, hoá ra anh xẩm hay hát nhịu. Hát thành gì thì... ôi giời ơi là giời!

Chưa hết. Sau mỗi bài, khi con gái chìa nón ra xin tiền mọi người thì anh xẩm cứ thều thào: "Lạy ông đi qua, lạy bà đi lại, có tiền cho bố con tôi". Nghe thật kỹ, hoá ra anh xẩm toàn nói thành: "Có tiền cho bố con ơi!". Đến thua cái bố xẩm - lính - thương binh này!

Rồi hết 6 tháng tân binh, chúng tôi về các đơn vị, đi ra chiến trường. Rồi 30/4/1975, phục viên xuất ngũ, cũng chẳng mấy khi đi tàu Thanh Hoá - Vinh nữa. Và cũng chẳng bao giờ có dịp gặp lại anh thương binh mù kéo nhị hát xẩm cực hay và cực hài thế nữa. Hay vì hát buồn rơi nước mắt mà hài vì những lời hát lái vi diệu cùng lời xin tiền "siêu điệu" của anh...

Tháng năm trôi qua vùn vụt như những chuyến tàu Bắc - Nam tốc hành ngày càng nhanh hơn, xịn hơn. Những anh xẩm rồi cũng vắng thưa dần, mất hút dần, như những ánh đèn vàng vọt trên những con ga xép tàu vụt bỏ qua không dừng lại đêm đêm. Chỉ còn lưu lại - oái oăm thay, không phải là nỗi buồn thảm của cảnh ăn mày, mà lại là những lời hát xuyên tạc tài tình, những lời xin tiền khinh bạc của anh!

Mấy bữa nay, bỗng dưng lại nhớ anh quá, anh xẩm à, anh xẩm ơi!

anh xam Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 5/6
anh xam Đồng chí Nguyễn Đình Khang: “Chung mâm cơm nghĩa là gia đình đấy”
anh xam Từ vụ tai nạn mỏ đá ở Điện Biên: Nhiều doanh nghiệp thiếu quan tâm đến công tác an toàn

Tin mới

“Đi bắt học trò”

“Đi bắt học trò”

“Đi bắt học trò” – cụm từ tưởng như đùa vui nhưng lại là công việc quen thuộc của nhiều thầy cô giáo vùng cao mỗi dịp khai giảng, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán hay sau những kỳ nghỉ lễ dài ngày.
Người về từ đại dương

Người về từ đại dương

Tối 8.11, hàng ngàn người Lý Sơn đứng đợi 3 người đàn ông trôi dạt 48 giờ trên biển trở về trong pháo hoa và những giọt nước mắt.
Để có năng lượng sạch, trước tiên phải có môi trường đầu tư sạch

Để có năng lượng sạch, trước tiên phải có môi trường đầu tư sạch

Đại hội Đảng tại nhiều tỉnh, thành phố đã khẳng định rõ vị thế và tầm quan trọng của việc thu hút đầu tư trong quá trình phát triển kinh tế, từng bước nâng cao đời sống nhân dân và hội nhập vào dòng chảy phát triển chung của đất nước.

Tin tức khác

Sau lưng là thành phố

Sau lưng là thành phố

Nước lũ ở Thái Nguyên và các tỉnh phía Bắc đã dâng cao kỷ lục. Nhiều hộ gia đình đang bị cô lập chờ ứng cứu. Song, cũng trong 24 giờ qua, bằng những nỗ lực phi thường, các lực lượng đã đảm bảo an toàn đê điều trước dòng nước ép sát mép đê.
Giáo dục bằng tình thương

Giáo dục bằng tình thương

Sự việc học sinh lớp 7 hành hung cô giáo ở Trường THCS Đại Kim khiến dư luận choáng váng. Nhiều lời chỉ trích nhắm về phía nam sinh đánh cô, hay sự thờ ơ đáng sợ của các em học sinh khác trong lớp. Tuy nhiên, chuyện không đơn giản thế.
Phải truy trách nhiệm “chợ trên quốc lộ”

Phải truy trách nhiệm “chợ trên quốc lộ”

Ngay trong ngày 17/9/2025, sau vụ tai nạn kinh hoàng khi một xe tải lớn lưu thông trên Quốc lộ 9 (tuyến giao thông quốc tế nối Việt Nam với Lào và Thái Lan) đổ đèo Làng Vây và lao thẳng vào chợ Tân Long – đồng thời là chợ chuối tự phát của bà con biên giới Việt – Lào, Thủ tướng Chính phủ đã ra Công điện khẩn. Công điện chỉ đạo các cơ quan chức năng phải khẩn trương khắc phục thiệt hại, điều tra làm rõ nguyên nhân để xử lý nghiêm vụ tai nạn, đồng thời kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những bất cập.
Phải “sốt ruột” hơn nữa trên EWEC

Phải “sốt ruột” hơn nữa trên EWEC

Bất chấp nhiều khó khăn, vướng mắc và tiến độ thi công chậm hơn kỳ vọng, tuyến cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ đã chính thức hoàn thành, thông xe trong những ngày tháng 8 lịch sử. Tuyến đường kết nối mạng lưới giao thông tốc độ cao, mật độ lớn với nhiều trục quốc gia trọng điểm, trong đó có Quốc lộ 9 tại Quảng Trị – huyết mạch của Hành lang kinh tế Đông – Tây (EWEC).
Trục lợi trong thảm họa

Trục lợi trong thảm họa

Hàng loạt clip giả đã xuất hiện sau vụ lật tàu Vịnh Xanh tại Vịnh Hạ Long. Mục đích chính là để “câu like”. Những clip giả này đang khoét thêm nỗi đau vào gia đình nạn nhân cũng như đưa ra những thông tin không chính xác về vụ việc, dẫn dắt dư luận hiểu sai.
Đất đai phải là nguồn lực của nguồn lực

Đất đai phải là nguồn lực của nguồn lực

Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 12, trong phần về nội dung sửa đổi, bổ sung một số Nghị quyết, Kết luận của Trung ương để tạo cơ sở chính trị cho mục tiêu tiếp tục cải cách, đổi mới đất nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đưa nội dung về lĩnh vực đất đai lên đầu tiên trong 3 nhóm lĩnh vực (tiếp theo là quy hoạch và giáo dục đào tạo).
Xem thêm