Mở sổ kế toán làm từ thiện: Thêm công đoạn, bớt thị phi

Ca sĩ Thủy Tiên trao tiền cho những người có hoàn cảnh khó khăn sau bão lũ ở miền Trung. Ảnh: MXH

Cụ thể, Bộ Tài chính yêu cầu các đơn vị muốn kêu gọi, quyên góp từ thiện cần mở sổ kế toán ghi chép, ghi chép đầy đủ, lập báo cáo và minh bạch thông tin. Hằng năm hoặc định kỳ phải lập báo cáo thu chi đối với hoạt động xã hội, từ thiện; công khai số liệu và thuyết minh số liệu trên báo cáo tài chính chung của đơn vị cho rõ ràng, minh bạch.

Đồng thời, nếu cá nhân tiếp nhận tiền bằng tài khoản ngân hàng, tài khoản phải được mở riêng cho mục đích xã hội, từ thiện. Cá nhân cũng phải ghi chép đầy đủ thu chi và phân phối nguồn đóng góp.

Thoạt đọc hàng loạt yêu cầu, chúng ta sẽ thấy việc kêu gọi từ thiện đã phải thêm rất nhiều công đoạn. Từ những nghiệp vụ chuyên sâu như kế toán (đối với các đơn vị) tới việc phải mở tài khoản mục đích xã hội riêng, phải ghi chép từng thùng mì, cân gạo… (đối với cá nhân).

Song, nếu nhìn lại năm bão lũ vừa qua với hàng loạt ngàn lẻ một câu chuyện xoay quanh từ thiện, chúng ta thấy, những việc làm trên là cần thiết. Nhìn lại trường hợp kinh điển là vợ chồng ca sĩ Thủy Tiên và cầu thủ Công Vinh: Vào đỉnh lũ lịch sử, họ đã kêu gọi quyên góp được hàng trăm tỷ đồng.

Vợ chồng họ cũng đã có mặt khá sớm ở các vùng rốn lũ để trao quà cứu trợ khẩn cho bà con miền Trung. Sau đó, các nhà chống lũ cũng được họ xây dựng như cam kết để đảm bảo rằng những mùa lũ sau, đồng bào sẽ không còn chịu cảnh nguy hiểm nữa.

Về tổng thể, hành động của vợ chồng Công Vinh - Thủy Tiên rất đáng ghi nhận và hoan nghênh. Họ đã bỏ công bỏ việc để kêu gọi và tự tay tới tâm lũ để cứu trợ khẩn đồng thời hỗ trợ dài hạn cho bà con.

Nhưng sau đó, những gì họ nhận lại là thị phi, là những lời đồn đoán, là cả những lời kết tội vô bằng cớ về việc họ “biển thủ” tiền từ thiện. Hàng loạt những quy chụp nặng nề khiến Thủy Tiên - Công Vinh bị cuốn vào một sự cố truyền thông mà đến chính họ cũng không bao giờ hình dung nổi.

Nói đi cũng phải nói lại, dù Thủy Tiên đã công bố sao kê tương đối chi tiết những khoản đóng góp nhưng cô đã không làm sổ sách thu chi chuyên nghiệp. Cũng vì sự tự phát ấy, dòng tiền trao tay mà cô và chồng đưa cho bà con cũng không có số liệu cụ thể đã trao bao nhiêu cho những ai mà chỉ là hàng dài người xếp hàng ở sân ủy ban.

Họ oan nhưng họ không thể thanh minh được khi ngay từ đầu họ đã mắc những lỗi cơ bản liên quan tới nghiệp vụ tài chính. Và chắc rằng, cơ bản những người làm từ thiện tự phát sẽ không biết được cần làm gì trước khi đi cứu trợ, nhất là khi thấy cảnh đồng bào khó khăn từng ngày đang chờ giúp đỡ.

Sau đó, lực lượng chức năng đã điều tra rất kỹ từng địa phương và khẳng định vợ chồng ca sĩ Thủy Tiên cũng như vài trường hợp nghệ sĩ khác từng bị cáo buộc ăn chặn tiền từ thiện bị oan. Thậm chí, họ đã chi quá khoản họ thu. Dù đã được gột sạch trước mọi cáo buộc với rất nhiều công sức của lực lượng chức năng thì cho đến giờ những thuyết âm mưu, những thị phi vẫn chưa buông tha vợ chồng ca sĩ.

Và khi những người lương thiện phải trả giá vì lòng tốt của mình, đó là mất mát của cả cộng đồng chúng ta. Sự vụ ca sĩ Thủy Tiên có thể coi là bài học với nhiều nghệ sĩ quanh câu chuyện kêu gọi từ thiện của cá nhân. Họ không thể hồn nhiên nghĩ mình có sẵn danh tiếng và đồng bào đang cần giúp, vậy mình dùng danh tiếng kêu gọi từ thiện giúp đồng bào.

Họ cần nhiều hơn thế. Và Thông tư 41 thực sự đã mở tung những khúc mắc, những nghịch lý của lòng tốt cho tất cả mọi người. Chúng ta sẽ thêm quy trình để thực hiện kêu gọi từ thiện nhưng nếu cứ tuân thủ quy trình về mở tài khoản riêng, ghi chép thu chi, minh bạch thông tin, thì sẽ không người tử tế nào phải nhận lại những cái nhìn nghi kỵ nữa.

Suy cho cùng, khi “cơn bão sao kê” của vợ chồng Thủy Tiên cùng các ca sĩ đi qua, với nhiều đổ vỡ và tàn phá, chí ít, chúng ta cũng đã có một thông tư hướng dẫn cụ thể. Và thông tư sẽ đặt lại sự lương thiện vào đúng quy chuẩn của một cộng đồng tử tế.

Dù cho lòng tốt hôm nay có “để gió cuốn đi” thì nó cũng không bao giờ nên là nguồn cơn của thị phi ngày sau.

Nếu bạn đồng tình với góc nhìn trong bài viết thì có thể mời tác giả Mỹ Anh một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR. "Buy me a coffee" Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh". Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD).

Ca sĩ Thủy Tiên và từ thiện hợp pháp Bằng việc tự mình đứng ra kêu gọi quyên góp được từ các cá nhân và tổ chức hơn 105 tỷ đồng để ủng hộ ...

Cái lý, cái tình và Nghị định 64 “Một trăm cái lý không bằng một tý cái tình”. Xin bạn đừng vội nói rằng, cái câu ấy là của cái thuở xa xưa ...

Thủy Tiên, Đàm Vĩnh Hưng, Trấn Thành,… được “minh oan” rồi sao nữa? Sau gần cả năm trời với bao điều tiếng bởi những buổi livestream “tố giác” của bà Nguyễn Phương Hằng, Bộ Công an đã chính ...