Mùa lễ hội và văn hoá tâm linh
Thời cuộc

Mùa lễ hội và văn hoá tâm linh

Như chúng ta đã biết, mùa Xuân cũng là mùa lễ hội trải dài và kéo dài hàng tháng trời từ Bắc chí Nam. Nước ta còn được mệnh danh là quốc gia lễ hội trong khu vực. Vì vậy xác lập một thái độ ứng xử văn hóa tâm linh đã và đang là yêu cầu cấp thiết.
undefined
Tỉnh Nam Định quyết định tạm dừng lễ khai ấn đền Trần trong dịp Xuân Nhâm Dần 2022 vì Covid-19 - Ảnh minh hoạ: NAM TRẦN (Báo Tuổi trẻ)

Mặc dù hai năm nay đại dịch Covid-19 "giơ nanh vuốt" đe dọa nên Nhà nước đã có những chính sách khá kịp thời giảm thiểu đáng kể việc tổ chức các lễ hội truyền thống, tuy nhiên đây cũng là biện pháp tình thế. Khi dịch giã yên dần, cuộc sống bình thường trở lại thì các lễ hội sẽ như trước và văn hóa tâm linh vẫn là câu chuyện lâu dài không thể không nói đến.

Cũng trong những năm gần đây, mặt trái của các lễ hội cũng bộc lộ quá rõ. Đó là tình trạng buôn thần, bán thánh, cổ xúy cho mê tín dị đoan, phát sinh nhiều nghi lễ rườm rà, không đúng quy tắc tôn giáo, nạn cúng bái linh đình, cầu danh, cầu lợi phổ biến và thô thiển... tâm lý thực dụng lên ngôi, lan rộng đến những nơi được coi là linh thiêng, lẽ ra tránh xa những thói hư tật xấu phàm tục.

Cũng cần nói thẳng, trong số những người mê muội theo lễ hội không chỉ có bà con bình dân mà có nhiều người là trí thức hẳn hoi, chưa kể một số quan chức; rồi nạn tranh cướp ấn, cầu tài lộc theo lối chợ búa, dâng sao giải hạn tràn lan và không đúng lễ nghi... cũng đã làm biến dạng đời sống tâm linh. Đó quả thực là những vấn nạn cần phải nhìn nhận và phải sớm điều chỉnh.

Vậy hiểu thế nào là mới đúng văn hóa tâm linh? Điều này nói ra có thể tốn không ít giấy mực, nhưng nôm na có thể hiểu đó là thái độ biết ơn ông bà tổ tiên, biết ơn những người có công với làng, với nước, là hướng thiện làm việc lành, tránh việc dữ, là sống có ích với bản thân mình và với gia đình, cộng đồng...

Người có văn hóa tâm linh có thể không có trình độ học vấn cao, hiểu biết giáo lý và nghi lễ hạn chế nhưng vẫn đáng trân trọng vì họ sống thực lòng, không quá câu nệ hình thức. Và chỉ cần căn cứ hai điều: thành tâm và tiết kiệm là có thể nhận ra văn hóa tâm linh. Lòng thành có thể khó thấy hết nhưng tiết kiệm thì quá rõ ràng.

Một người cung kính thắp hương khấn nguyện với nghi lễ trang trọng và giản dị nói theo kiểu dân gian là "lễ bạc lòng thành" thì không thể là kẻ hối lộ thần thánh, không thể có tâm địa đổi chác ở chốn linh thiêng. Vì người thành tâm đến với đời sống tâm linh một cách nhẹ nhàng, không ồn ào, phô trương và thực dụng, họ tìm sự bằng an trong tâm hồn và không khí chan hòa là chính.

Ngày nay, nhiều người hay nói đến văn hóa giao thông mà chưa đề cập văn hóa tâm linh đúng mức. Nếu văn hóa giao thông làm giảm thiểu những tổn thương thân thể thì văn hóa tâm linh sẽ làm dịu đi những âu lo tinh thần, lấy lại thăng bằng cho nội tâm.

Việc xây dựng văn hóa tâm linh là câu chuyện lớn, tùy thuộc vào rất nhiều người, vào cộng đồng. Từ những nhà quản lý yêu và hiểu văn hóa cho đến các nhà khoa học chuyên ngành có uy tín, các trí thức và đại chúng. Đừng nghĩ văn hóa không làm ra tiền thì không nên quá quan tâm, tuy có khi nó không làm ra tiền nhưng nó dạy cho con người biết kiếm tiền và tiêu tiền đúng nghĩa.

Hãy nhìn sự lãng phí kinh khủng nhân lực, vật lực, thời gian trong các lễ hội sẽ không khỏi giật mình. Cải cách chính trị và kinh tế nếu không có văn hóa đồng hành sớm muộn cũng sẽ trở nên vô nghĩa.

Huế sẽ “cất cánh” bằng nội lực văn hóa Huế sẽ “cất cánh” bằng nội lực văn hóa

“Thừa Thiên Huế sẽ “cất cánh” bằng nội lực văn hóa”, ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế khẳng định với ...

Những ý kiến rất sâu sắc về văn hoá Những ý kiến rất sâu sắc về văn hoá

Có thể nói đã lâu lắm lắm rồi, tôi mới lại có cảm giác hứng thú và khâm phục khi nghe một bài phát biểu ...

Niềm tin tâm linh Niềm tin tâm linh

Việc lãnh đạo Hà Nội giao các bên liên quan xác minh làm rõ thông tin hoạt động có tính chất dị đoan với nhiều ...

Tin mới

“Đi bắt học trò”

“Đi bắt học trò”

“Đi bắt học trò” – cụm từ tưởng như đùa vui nhưng lại là công việc quen thuộc của nhiều thầy cô giáo vùng cao mỗi dịp khai giảng, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán hay sau những kỳ nghỉ lễ dài ngày.
Người về từ đại dương

Người về từ đại dương

Tối 8.11, hàng ngàn người Lý Sơn đứng đợi 3 người đàn ông trôi dạt 48 giờ trên biển trở về trong pháo hoa và những giọt nước mắt.
Để có năng lượng sạch, trước tiên phải có môi trường đầu tư sạch

Để có năng lượng sạch, trước tiên phải có môi trường đầu tư sạch

Đại hội Đảng tại nhiều tỉnh, thành phố đã khẳng định rõ vị thế và tầm quan trọng của việc thu hút đầu tư trong quá trình phát triển kinh tế, từng bước nâng cao đời sống nhân dân và hội nhập vào dòng chảy phát triển chung của đất nước.

Tin tức khác

Sau lưng là thành phố

Sau lưng là thành phố

Nước lũ ở Thái Nguyên và các tỉnh phía Bắc đã dâng cao kỷ lục. Nhiều hộ gia đình đang bị cô lập chờ ứng cứu. Song, cũng trong 24 giờ qua, bằng những nỗ lực phi thường, các lực lượng đã đảm bảo an toàn đê điều trước dòng nước ép sát mép đê.
Giáo dục bằng tình thương

Giáo dục bằng tình thương

Sự việc học sinh lớp 7 hành hung cô giáo ở Trường THCS Đại Kim khiến dư luận choáng váng. Nhiều lời chỉ trích nhắm về phía nam sinh đánh cô, hay sự thờ ơ đáng sợ của các em học sinh khác trong lớp. Tuy nhiên, chuyện không đơn giản thế.
Phải truy trách nhiệm “chợ trên quốc lộ”

Phải truy trách nhiệm “chợ trên quốc lộ”

Ngay trong ngày 17/9/2025, sau vụ tai nạn kinh hoàng khi một xe tải lớn lưu thông trên Quốc lộ 9 (tuyến giao thông quốc tế nối Việt Nam với Lào và Thái Lan) đổ đèo Làng Vây và lao thẳng vào chợ Tân Long – đồng thời là chợ chuối tự phát của bà con biên giới Việt – Lào, Thủ tướng Chính phủ đã ra Công điện khẩn. Công điện chỉ đạo các cơ quan chức năng phải khẩn trương khắc phục thiệt hại, điều tra làm rõ nguyên nhân để xử lý nghiêm vụ tai nạn, đồng thời kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những bất cập.
Phải “sốt ruột” hơn nữa trên EWEC

Phải “sốt ruột” hơn nữa trên EWEC

Bất chấp nhiều khó khăn, vướng mắc và tiến độ thi công chậm hơn kỳ vọng, tuyến cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ đã chính thức hoàn thành, thông xe trong những ngày tháng 8 lịch sử. Tuyến đường kết nối mạng lưới giao thông tốc độ cao, mật độ lớn với nhiều trục quốc gia trọng điểm, trong đó có Quốc lộ 9 tại Quảng Trị – huyết mạch của Hành lang kinh tế Đông – Tây (EWEC).
Trục lợi trong thảm họa

Trục lợi trong thảm họa

Hàng loạt clip giả đã xuất hiện sau vụ lật tàu Vịnh Xanh tại Vịnh Hạ Long. Mục đích chính là để “câu like”. Những clip giả này đang khoét thêm nỗi đau vào gia đình nạn nhân cũng như đưa ra những thông tin không chính xác về vụ việc, dẫn dắt dư luận hiểu sai.
Đất đai phải là nguồn lực của nguồn lực

Đất đai phải là nguồn lực của nguồn lực

Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 12, trong phần về nội dung sửa đổi, bổ sung một số Nghị quyết, Kết luận của Trung ương để tạo cơ sở chính trị cho mục tiêu tiếp tục cải cách, đổi mới đất nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đưa nội dung về lĩnh vực đất đai lên đầu tiên trong 3 nhóm lĩnh vực (tiếp theo là quy hoạch và giáo dục đào tạo).
Xem thêm