Tại sao công nhân hay bị mất ngủ?

Bạn có đang mất ngủ không?

Không phải mất ngủ vì quá vui, cũng không phải vì đang yêu… Mà là thứ mất ngủ mỏi mệt – một kiểu trằn trọc, vô định, chẳng rõ vì đâu mà mắt cứ mở to suốt đêm.

Trong những khu trọ chật hẹp ven khu công nghiệp, hàng ngàn công nhân đang nằm đó – trong bóng tối và trong cả nỗi trống rỗng không tên.

Mất ngủ – chuyện nhỏ hay dấu hiệu lớn?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mất ngủ là một trong những nguyên nhân thầm lặng hàng đầu dẫn đến suy giảm sức khỏe tâm thần, đặc biệt là trầm cảm và kiệt sức cảm xúc.

Ở các khu công nghiệp, theo nghiên cứu y học gần đây tại Việt Nam, tỷ lệ công nhân gặp rối loạn giấc ngủ chiếm tới 35 – 40%, đặc biệt phổ biến ở người làm ca kíp và nữ công nhân trẻ.

Vấn đề là: Nhiều người coi đó là điều hiển nhiên, chấp nhận như một phần của cuộc sống. Nhưng không ai có thể hạnh phúc khi đêm nào cũng phải chiến đấu để ngủ.

Ảnh minh họa. AI

Tại sao công nhân lại hay mất ngủ đến vậy?

1. Rối loạn nhịp sinh học do làm ca kíp

Việc thay đổi giờ làm liên tục (ca sáng – ca chiều – ca đêm) khiến đồng hồ sinh học bị đảo lộn. Não bộ không còn phân biệt được khi nào là ngày – khi nào là đêm.

Kết quả là cơ thể mệt rũ nhưng lại không thể ngủ, còn ban ngày lại thấy buồn ngủ, uể oải – tạo ra vòng lặp “kiệt sức – tỉnh táo sai thời điểm”.

2. Áp lực công việc kéo dài

Ca làm dài, đứng liên tục 8 tiếng, chỉ nghỉ 15 phút… Rồi sau đó là chuyện lương – chuyện nhà – chuyện gửi tiền…

Áp lực kéo dài khiến nồng độ cortisol (hormone stress) trong máu tăng cao, làm giảm tiết melatonin – hormone giúp bạn dễ ngủ.

3. Môi trường sống thiếu yên tĩnh và riêng tư

Trong các khu trọ đông người, công nhân thường sống chung 4–6 người/phòng, không gian nhỏ, nóng bức, tiếng ồn, ánh sáng không kiểm soát… tất cả đều là “kẻ thù” của giấc ngủ chất lượng.

4. Sử dụng điện thoại trước khi ngủ

Nhiều người mang điện thoại lên giường, lướt TikTok, xem phim đến 1–2h sáng.

Ánh sáng xanh từ màn hình khiến não hiểu nhầm là ban ngày, làm chậm quá trình sản sinh melatonin.

Càng xem càng mất ngủ. Càng mất ngủ, ngày hôm sau càng mất động lực.

Mất ngủ hủy hoại con người như thế nào?

Người mất ngủ lâu ngày không chỉ mệt mỏi về thể chất, mà còn trở nên:

Cáu gắt, nhạy cảm và dễ nổi nóng, ảnh hưởng đến quan hệ đồng nghiệp và gia đình.

Giảm khả năng tập trung, năng suất làm việc giảm, dễ gặp tai nạn lao động.

Tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, rối loạn lo âu, và suy kiệt tinh thần.

Nhưng điều đáng sợ nhất là:

Mất ngủ âm thầm rút cạn hy vọng sống.

Bạn không còn thấy cuộc sống đáng chờ đợi. Mỗi sáng thức dậy là một cực hình. Không còn cảm xúc gì – chỉ là tồn tại.

Bạn có thể làm gì ngay hôm nay để cải thiện giấc ngủ?

Bạn không cần phải giàu có hay có phòng riêng để có một giấc ngủ sâu. Bạn chỉ cần hiểu cơ thể mình.

Thay đổi nhỏ – hiệu quả lớn

Giữ khung giờ đi ngủ và thức dậy cố định, kể cả cuối tuần.

Tắt điện thoại ít nhất 30 phút trước khi ngủ.

Tập thói quen “tắt não” bằng hơi thở chậm rãi, đều đặn 3–5 phút trước khi nhắm mắt.

Không uống cà phê hoặc trà đậm sau 3 giờ chiều.

Nếu không ngủ được sau 20 phút, đừng nằm lăn lộn – hãy dậy đi lại nhẹ nhàng, uống chút nước ấm, rồi quay lại giường.

Viết ra 3 điều bạn biết ơn trong ngày. Não bộ sẽ nhẹ hơn và ngủ dễ hơn.

Giấc ngủ – liều thuốc miễn phí cho sức khỏe và cảm xúc

Trong y học, giấc ngủ được coi là giai đoạn não “sửa chữa chính mình”. Bạn càng ngủ sâu, hệ miễn dịch càng phục hồi, tâm trí càng sáng rõ.

Hãy tưởng tượng: nếu mỗi ngày bạn ngủ ngon, bạn sẽ bắt đầu ngày mới với năng lượng tươi mới, làm việc tập trung hơn, nói chuyện vui vẻ hơn, và… dễ yêu đời hơn.

Lời kết: Hãy chăm sóc giấc ngủ như chăm một bông hoa

Có một câu rất hay: “Mỗi giấc ngủ ngon là một lời tử tế bạn dành cho chính mình.”

Bạn có thể không kiểm soát được lương tháng này là bao nhiêu. Nhưng bạn có thể chọn cách mình đi ngủ mỗi đêm.

Bạn có thể sống giữa ngổn ngang tiếng máy móc, nhưng trong tim vẫn có một góc nhỏ… đủ yên để ngủ sâu.

Vì người công nhân không chỉ đáng được làm việc – mà còn xứng đáng được sống, được nghỉ ngơi, và được chữa lành.